Thủ tướng Nhật thăm Philippines, cạnh tranh ảnh hưởng với Trung Quốc

Thủ tướng Nhật Bản Shinzo Abe hôm 12/1 đến Philippines, trở thành nhà lãnh đạo nước ngoài đầu tiên thăm quốc gia Đông Nam Á này kể từ khi Tổng thống Rodrigo Duterte lên nắm quyền vào giữa năm 2016.

Thủ tướng Abe (trái) và Tổng thống Duterte. Ảnh: Indian Express.

Chuyến thăm diễn ra trong bối cảnh bức tranh địa chính trị khu vực và toàn cầu có nhiều thay đổi, đặc biệt là sự chuyển hướng trong chính sách ngoại giao của nhà lãnh đạo mới tại Philippines.

Thủ tướng Abe và Tổng thống Duterte hôm qua có cuộc gặp tại Dinh thự Tổng thống ở Manila. Hai nhà lãnh đạo thảo luận các vấn đề hợp tác song phương và khu vực mà hai bên cùng quan tâm, hội đàm thẳng thắn về cách thức đóng góp cho hòa bình và ổn định của khu vực. Thủ tướng Abe cho biết, Nhật Bản sẽ cung cấp 1 nghìn tỉ yên hỗ trợ và đầu tư, giúp Philippines phát triển cơ sở hạ tầng.

Phát biểu sau cuộc gặp, Thủ tướng Abe khẳng định mong muốn duy trì các mối quan hệ vững mạnh giữa Nhật Bản với Philippines: “Tôi lựa chọn Philippines là điểm đến đầu tiên của tôi trong năm nay. Điều này cũng minh chứng cho mối quan tâm của Nhật Bản thúc đẩy mối quan hệ với Philippines”.

Tổng thống Duterte thời gian qua phải đối mặt với chỉ trích mạnh mẽ của quốc tế đối với chiến dịch chống ma túy tại nước này, trong đó có chính quyền của Tổng thống Mỹ Barack Obama. Tuy nhiên, trong chuyến thăm này, ông Abe đã cam kết dành hàng tỉ USD đầu tư và viện trợ cho Philippines. Phát biểu sau cuộc gặp hôm 12/1, Tổng thống Philippines cảm ơn sự hỗ trợ của Nhật Bản, đặc biệt trong chiến dịch chống ma túy tại quốc gia này.

Ông Duterte nói: “Trong bối cảnh Philippines theo đuổi chiến dịch chống lại các hoạt động thương mại ma túy bất hợp pháp, chúng tôi cũng hoan nghênh mối quan tâm của Nhật Bản, muốn ủng hộ các biện pháp giải quyết chi phí lớn cho cuộc chiến này”.

Tổng thống Duterte gần đây có nhiều tuyên bố hướng đến việc tách khỏi đồng minh lâu năm với Mỹ và xích lại gần hơn với Trung Quốc, Nga. Tuy nhiên, ông Duterte vẫn nhấn mạnh duy trì quan hệ thân mật với Nhật Bản.

Trong chuyến thăm Nhật Bản tháng 10/2016, ông Duterte khẳng định, Nhật Bản thực sự là nước hỗ trợ lớn nhất của Philippines.

Các chuyên gia phân tích cũng nhận định, chuyến thăm của Thủ tướng Abe đến Philippines lần này là “kịp thời” với một cách tiếp cận “ thích hợp”. Trước hết trong lĩnh vực hợp tác kinh tế, chuyến thăm của Thủ tướng Abe đến Philippines được đánh giá là kịp thời khi Trung Quốc đang đẩy mạnh đầu tư vào Philippines, trong đó có lĩnh vực cơ sở hạ tầng- nơi các công ty của Nhật là đối tác quan trọng nhiều năm nay.

Bất chấp sự chỉ trích của Mỹ đối với Philippines, Thủ tướng Abe đã đề nghị hỗ trợ Philippines trong cuộc chiến chống ma túy, như các chương trình và cơ sở điều trị cai nghiện.

Trong chuyến thăm này, ông Abe cũng không quên nhấn mạnh sức mạnh và tầm quan trọng của Mỹ trong khu vực.

Với cách tiếp cận này, một chuyên gia phân tích của Trung tâm nghiên cứu chiến lược quốc tế Gregory Poling cho rằng, Thủ tướng Abe đang cố gắng “làm dịu” ông Duterte và thể hiện vai trò ổn định tình hình trong quá trình chuyển giao quyền lực đang diễn ra tại Mỹ. Các chuyên gia phân tích cũng cho rằng, điều quan trọng hơn cả là ông Abe muốn tăng cường sự hợp tác khu vực để đối phó với những gì được coi là hành động của Trung Quốc tại Biển Đông./.