Quan hệ Mỹ - Israel “dậy sóng” sau nghị quyết của Hội đồng Bảo an LHQ

Hôm qua (23/12), Hội đồng Bảo an Liên Hợp Quốc đã thông qua nghị quyết yêu cầu Israel ngừng xây dựng các khu định cư tại vùng lãnh thổ chiếm đóng Palestine. Nghị quyết này được thông qua sau khi Mỹ bỏ phiếu trắng, một động thái trái với thông lệ của nước này là bảo vệ Israel trước hành động của Liên Hợp Quốc.

Mỹ cho rằng, việc Israel tiếp tục xây dựng các khu định cư tại vùng lãnh thổ chiếm đóng Palestine sẽ "hủy hoại nghiêm trọng an ninh của Israel”. (Ảnh: Reuters)

Đây là nghị quyết đầu tiên về Israel và Palestine mà Hội đồng bảo an thông qua trong gần 8 năm.

Nghị quyết yêu cầu Israel "ngừng hoàn toàn và ngay lập tức tất cả các hoạt động định cư ở vùng lãnh thổ Palestine bị chiếm đóng, trong đó có Đông Jerusalem", nhấn mạnh các khu định cư của Israel không có giá trị pháp lý và khiến cho khả năng đạt được giải pháp hai nhà nước gặp nguy hiểm.

Phát biểu với báo giới sau cuộc bỏ phiếu, Đại sứ Mỹ tại Liên Hợp Quốc Samatha Power cho biết, trong suốt 5 thập kỉ qua, Mỹ luôn giữ quan điểm thống nhất về việc cần phải ngừng xây dựng các khu định cư, việc Israel tiếp tục hoạt động này sẽ "hủy hoại nghiêm trọng an ninh của Israel”.

Đại sứ Israel tại Liên Hợp Quốc Danny Danon đã chỉ trích quyết định bỏ phiếu trắng của Mỹ, cho rằng hành động lần này đi ngược với những giá trị mà Mỹ và Israel cùng chia sẻ. Ông cũng bày tỏ, chính quyền của Tổng thống Donald Trump và Tổng Thư ký Liên Hợp Quốc tương lai Antonio Guterres sẽ mở ra một thời kỳ mới trong quan hệ giữa Liên Hợp Quốc với Israel.

Cùng ngày, Tuyên bố của Văn phòng Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu khẳng định, Israel bác bỏ nghị quyết này của Liên Hợp Quốc và sẽ không tuân thủ các nội dung của nghị quyết.

Tuyên bố cũng cho rằng, chính quyền Tổng thống Mỹ Barack Obama đã không bảo vệ Israel tại Liên Hợp Quốc, mà thậm chí còn "đứng sau giật dây". Israel trông đợi hợp tác với Tổng thống đắc cử Donald Trump cũng như mọi người bạn ở Quốc hội Mỹ, cả từ đảng Cộng hòa và Dân chủ, để phủ nhận những tác động gây phương hại từ nghị quyết phi lí này.

Ngoài ra, Israel cũng thông báo các bước trả đũa ngoại giao nhằm vào New Zealand và Senegal, hai trong số 4 quốc gia thúc đẩy việc bỏ phiếu nghị quyết nói trên. Hiện Israel không có quan hệ ngoại giao với hai nước còn lại là Malaysia và Venezuela.

Trong khi đó, phía Palestine cho rằng, thông qua nghị quyết yêu cầu Israel ngừng xây dựng các khu định cư tại vùng lãnh thổ chiếm đóng Palestine là một chiến thắng lịch sử.

Tổng Thư ký Tổ chức Giải phóng Palestine (PLO) Saeb Erekat nói: "Đây là một ngày lịch sử. Cộng đồng quốc tế đã đứng về phía hòa bình khi nhất trí bác bỏ chính sách về khu định cư của Israel. Đây cũng là một ngày hy vọng khi cộng đồng quốc tế nói rằng cách duy nhất thoát khỏi xung đột này là đạt được giải pháp hai nhà nước, theo đó nhà nước Palestine sẽ sống bên cạnh nhà nước Israel theo đường biên giới năm 1967”.

Ông Nabil Abu Rudeina, người phát ngôn Văn phòng Tổng thống Palestine cũng tuyên bố, kết quả bỏ phiếu của Hội đồng Bảo an là "một đòn giáng mạnh" vào chính sách của Israel và thể hiện "sự ủng hộ mạnh mẽ đối với giải pháp hai nhà nước.

Tổng thư ký Liên Hợp Quốc Ban Ki-moon hoan nghênh nghị quyết nói trên của Hội đồng bảo an trong khi Đại sứ Nga tại Liên Hợp Quốc Vitaly Churkin kêu gọi Israel “tôn trọng luật pháp quốc tế”.

Israel trong nhiều thập kỷ qua theo đuổi chính sách xây dựng các khu định cư Do Thái trên lãnh thổ đã chiếm đóng trong chiến tranh Trung Đông năm 1967. Hầu hết các quốc gia đều coi hoạt động định cư của Israel ở Bờ Tây và Đông Jerusalem là bất hợp pháp./.