Nga và Thổ Nhĩ Kỳ xác nhận thiết lập vùng phi quân sự ở Idlib, Syria

Bất chấp nhiều nguồn thông tin trái chiều, cả Nga và Thổ Nhĩ Kỳ ngày 10/10 đều xác nhận vùng phi quân sự tại tỉnh Idlib, Syria đang được thiết lập, với việc rút lui của hơn 1.000 tay súng cùng nhiều vũ khí quân sự hạng nặng, theo đúng như lộ trình mà thỏa thuận từng đạt được giữa hai nước tại Sochi, Nga tháng trước.

Nga, Thổ Nhĩ Kỳ thông báo thiết lập vùng phi quân sự tại Idlib. Ảnh: AFP

Với bước đi này, chính phủ Syria có nhiều thuận lợi để tiến hành các chiến dịch truy quét khủng bố tại các khu vực “nhỏ lẻ” khác cũng như có thời gian chuẩn bị cho một trận chiến lớn “có thể sẽ vẫn xảy ra”, để hoàn thành mục tiêu cuối cùng là giải phóng hoàn toàn đất nước.

Ngày 10/10, Bộ Quốc phòng Thổ Nhĩ Kỳ thông báo, vùng phi quân sự tại tỉnh Idlib, Tây Bắc Syria, đã được thiết lập và các loại vũ khí hạng nặng đã được rút đi. Cùng ngày, Bộ Ngoại giao Nga xác nhận, hơn 1.000 tay súng cùng 100 đơn vị vũ khí hạng nặng đã rời khu vực này.

Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Nga Maria Zakharova cho biết: “Một số nhóm đối lập tại Idlib, Syria đã ủng hộ thỏa thuận tại Sochi. Cho đến nay, đã có hơn 1.000 tay súng cùng 100 đơn vị vũ khí hạng nặng đã rời khu vực này. Trước đó, vào ngày 9/10, các phương tiện truyền thông của Thổ Nhĩ Kỳ cũng đã thông báo rằng, vũ khí hạng nặng cũng đã được rút đi. Các chuyên gia của chúng tôi đang kiểm tra thông tin này”.

Ngoại trưởng Nga Sergei Lavrov cũng cho biết, quá trình rút chiến binh ra khỏi khu phi quân sự ở Idlib vẫn đang diễn ra từng bước, song điều quan trọng không phải là thời hạn mà là chất lượng công việc.

Theo thỏa thuận, Thổ Nhĩ Kỳ và Nga đã nhất trí thiết lập một khu vực phi quân sự tại tỉnh Idlib trải dài từ các khu vực giữa Aleppo, vùng nông thôn Đông Bắc của tỉnh Latakia và Idlib. Theo đó, các lực lượng chống đối cực đoan được yêu cầu phải rời khỏi khu vực phi quân sự này trước hạn chót vào giữa tháng 10, trong khi các vũ khí hạng nặng phải rút khỏi đây trước ngày 10/10.

Tuy nhiên, với cả Nga và Syria, đây chỉ là thỏa thuận mang tính “giải pháp tạm thời”. Tổng thống Syria Bashar al-Assad và Thứ trưởng Ngoại giao Nga Mikhail Bogdanov vài ngày trước đều khẳng định, mục tiêu cuối cùng là việc mọi khu vực do lực lượng nổi dậy chiếm đóng phải được trở về dưới sự kiểm soát của chính phủ Syria.

Ngoài mục đích giúp ngăn đổ máu, ngăn một thảm họa nhân đạo lớn nhất thế kỷ có thể xảy ra tại Idlib, “giải pháp tạm thời” đang là cơ hội để Syria rảnh tay hơn chống Tổ chức Nhà nước Hồi giáo IS tự xưng tại các khu vực nhỏ lẻ khác. Ngày 10/10, truyền thông Trung Đông đưa tin, quân đội Syria đã triển khai số lượng lớn lực lượng tinh nhuệ cũng như khí tài quân sự hạng nặng từ các căn cứ ở thủ đô Damascus và tỉnh Dera'a, tới khu vực Toloul al-Safa thuộc vùng sa mạc Sweida. Hiện quân đội Syria đang tấn công các cứ điểm của IS từ ba hướng khác nhau trong một nỗ lực nhằm tiến tới điểm cao nhất ở Toloul al-Safa.

Bên cạnh đó, giới chuyên gia cũng không khỏi lo ngại, việc thành lập khu phi quân sự tại Idlib có thể còn là một “khoảng dừng” để cả hai phía để chuẩn bị cho một trận đánh “lớn cuối cùng” vẫn còn khả năng xảy ra. Thổ Nhĩ Kỳ hồi tháng 9 đã tăng quân tới khu vực này. Trong khi chính phủ Syria vẫn còn nhiều việc phải làm để hoàn thành mục tiêu giải phóng hoàn toàn đất nước của mình.

Bởi lẽ, theo Tờ Người bảo vệ (The Guardian) của Anh, hiện chính phủ Syria chỉ có khoảng 20.000 đến 25.000 quân có khả năng sẵn sàng cho cuộc chiến vào Idlib, trong khi các lực lượng phiến quân tại đây có khoảng 70.000 tay súng. Vì sự tương quan lực lượng như vậy, nếu không có sự hỗ trợ của Nga và Iran, quân đội Syria khó có thể một mình giải phóng tỉnh thành cuối cùng này. Đó là lý do chính phủ Syria đã chấp thuận “giải pháp tạm thời” của Nga và Thổ Nhĩ Kỳ.

Tuy nhiên, cũng có các nguồn thông tin cho rằng, phiến quân tại Idlib chỉ miễn cưỡng chấp thuận thỏa thuận này và cũng đang gấp rút tăng cường khả năng phòng vệ của mình, nếu một cuộc tấn công xảy ra./.