Mỹ trừng phạt Nga dù Trump muốn có quan hệ tốt với Putin

Các biện pháp trừng phạt mới của Mỹ nhằm vào Nga liên quan đến vụ đầu độc cựu điệp viên tại Anh sẽ chính thức có hiệu lực từ ngày mai (27/8). Đây là những lệnh trừng phạt mà Washington công bố hồi đầu tháng này, theo đó sẽ tiếp nối loạt các biện pháp trừng phạt kinh tế mà Mỹ đã áp đặt với Nga trong nhiều năm qua.

Tổng thống Mỹ Donald Trump muốn có mối quan hệ tốt với Tổng thống Nga Putin. Ảnh: SLATE

Nga: Trừng phạt chỉ “đổ thêm dầu vào lửa”

Công báo Liên bang (Federal Register) của Bộ Ngoại giao Mỹ cho biết, các lệnh trừng phạt mới của Washington sẽ có hiệu lực từ thứ Hai (27/8). Theo Công báo Liên bang chi tiết ngày 24/8, các lệnh trừng phạt mới sẽ chấm dứt nguồn hỗ trợ nước ngoài, một số hoạt động bán vũ khí và cung cấp tài chính cho Nga, cũng như phong tỏa tín dụng và cấm xuất khẩu hàng hóa, công nghệ an ninh nhạy cảm tới Nga.

Hãng tin RIA cùng ngày dẫn nguồn Bộ Ngoại giao Nga khẳng định, các biện pháp trừng phạt mới này của Mỹ sẽ chỉ tạo thêm căng thẳng giữa hai nước. Trước đó, trong phản ứng với những trừng phạt từ Washington, người phát ngôn của Tổng thống Nga, ông Dmitry Peskov gọi sự liên hệ giữa các biện pháp trừng phạt mới của Mỹ với vụ đầu độc cha con cựu điệp viên Sergei Skripal tại thành Salisbury của Anh hồi tháng 3 là vô căn cứ. Trong khi, nữ phát ngôn Bộ Ngoại giao Nga Maria Zakharova khẳng định, Moscow sẽ có câu trả lời tương xứng.

Mặc dù Tổng thống Mỹ Donald Trump thường xuyên nói rằng, ông muốn có mối quan hệ tốt hơn với người đồng cấp Nga Vladimir Putin, song thực tế quan hệ giữa hai nước đang ở mức thấp nhất kể từ Chiến tranh Lạnh. Cuộc gặp Thượng đỉnh chính thức đầu tiên giữa hai nhà lãnh đạo quyền lực nhất thế giới tại Helsinki (Phần Lan) vào giữa tháng 7 vừa qua cũng không giúp cứu vãn được tình hình. Căng thẳng không ngừng leo thang khi Mỹ đang tiếp tục công bố các lệnh trừng phạt mới nhằm vào Nga và không tử bỏ cáo buộc Nga can thiệp cuộc bầu cử Tổng thống Mỹ năm 2016. Trong khi đó, những vấn đề cũ liên quan đến vụ Crimea sáp nhập trở lại Nga năm 2014, cuộc khủng hoảng Ukraine hay vai trò của Nga trong cuộc nội chiến tại Syria vẫn chưa tìm được hướng giải quyết. Đến nay, Nga vẫn bác bỏ mọi cáo buộc của Mỹ và các đồng minh phương Tây trong những vấn đề này.

Cũng trong ngày 24/8, Cố vấn An ninh của Tổng thống Trump, ông John Bolton đã khẳng định, Moscow phải thay đổi “cách hành xử” nếu muốn Washington dỡ bỏ hàng loạt lệnh trừng phạt trong nhiều năm qua. Phát biểu trong một cuộc họp báo khi tới thăm Kiev (Ukraine), ông Bolton nói: “Các biện pháp trừng phạt vẫn được duy trì và sẽ được duy trì cho đến khi hành vi của Nga thay đổi”.

Trừng phạt bao nhiêu đáp trả bấy nhiêu

Những biện pháp trừng phạt mới nhất của Mỹ nhằm vào Nga vẫn còn khá “nhẹ nhàng” so với những gì đang được đề xuất tại Quốc hội Mỹ, khi các nghị sĩ cả phe Cộng hòa và Dân chủ đều muốn chính quyền của Tổng thống Trump thể hiện lập trừng thật cứng rắn với Moscow.

Theo Công báo Liên bang, những lệnh trừng phạt mới được công bố theo Đạo luật Vũ khí Sinh hoá và Loại trừ Chiến tranh 1991 và sẽ có hiệu lực trong vòng một năm. Tuy nhiên, vì lý do “an ninh quốc gia”, các biện pháp trừng phạt của Mỹ sẽ miễn trừ với hợp tác không gian của chính phủ hai nước, các chuyến bay ra ngoài không gian, các lĩnh vực liên quan đến an toàn hàng không thương mại và hỗ trợ nhân đạo khẩn cấp... Giới chức Bộ Ngoại giao Mỹ cảnh báo rằng, hành động lần này vẫn sẽ tác động và nhắm tới các lĩnh vực kinh tế chủ chốt của Nga, trong đó có hàng không và khí đốt.

Các lệnh trừng phạt mới là minh chứng rõ ràng nhất về sự “xói mòn” trong quan hệ giữa hai cường quốc thế giới. Nga và Mỹ đến nay vẫn duy trì các cuộc tiếp xúc cấp cao, song lập trường đối đầu giữa hai bên dường như không hề lay chuyển. Cố vấn An ninh quốc gia Mỹ John Bolton hôm 23/8 cũng đã có cuộc gặp với Thư ký Hội đồng An ninh Nga Nikolai Patrushev tại Geneva (Thụy Sĩ). Theo hãng tin TASS, sau 5 tiếng đồng hồ thảo luận, hai bên đã từ chối đưa ra tuyên bố chung vì phía Mỹ khăng khăng cáo buộc Nga can dự bầu cử.

Trong tuần qua, Mỹ đã có những động thái và thông điệp mạnh mẽ gửi tới Nga. Trong đó, Bộ Tài chính Mỹ ngày 21/8 đã áp đặt trừng phạt đối với 2 công ty vận tải biển và 6 tàu của Nga vì vi phạm lệnh trừng phạt của Liên Hợp Quốc, khi tham gia vận chuyển các sản phẩm xăng dầu cho các tàu của Triều Tiên. Giới quan sát nhìn nhận rằng, Washington đang sử dụng các giói trừng phạt để giải quyết khủng hoảng chính sách ngoại giao với hàng loạt nước, như Nga hay Thổ Nhĩ Kỳ, Venezuela, Triều Tiên và cả Iran.

Trước những ảnh hưởng của các lệnh trừng phạt từ Mỹ, Bộ trưởng Kinh tế Nga Maxim Oreshkin thừa nhận rằng, dự báo tăng trưởng của nền kinh tế Nga năm 2018 sẽ giảm xuống mức 1,8% so với dự báo trước đó là 1,9%. Tuy nhiên, trong tuyên bố mới nhất ngày 24/8, giới lập pháp Nga khẳng định, Moscow có thể đối phó với những biện pháp thù địch mới nhất của Washington. Phó Chủ tịch thứ nhất Ủy ban Đối ngoại Thượng viện Nga, ông Vladimir Dzhabarov tuyên bố, Moscow sẽ không thay đổi các lập trường và chính sách đối ngoại.

“Họ (Mỹ-ND) không hiểu rằng họ càng chèn ép chúng tôi thì sự đáp trả sẽ càng tồi tệ”, ông Dzhabarov đồng thời cảnh báo./.