Mỹ thay đổi cách thức can dự vào Iraq qua cuộc chiến ở Mosul

Đưa quân tới gần tiền tuyến hơn

Trên chiếc ghế sofa trong một ngôi làng nhỏ ở phía Nam Mosul, Trung tá James Browning, cố vấn quân sự cấp cao của Mỹ ở Iraq thao thao nói chuyện qua điện thoại với các đối tác trong sư đoàn 9 của quân đội Iraq – lực lượng đang tiến đánh phiến quân Nhà nước Hồi giáo (IS) tự xưng ở khu vực phía tây Mosul, cách đó không xa.

Khi cuộc chiến ở Mosul ngày càng khốc liệt cũng là lúc Mỹ quyết định can dự sâu hơn vào Iraq. (Ảnh: AFP)

Trước đó, Tướng Walid Khalifa của quân đội Iraq đã gọi điện cho Trung tá Browning để trao đổi về các vị trí ẩn náu của IS trong khu vực. Trung tá Browning sau đó đã chủ động liên lạc lại với phía quân đội Iraq để trao đổi cách thức tiến đánh những mục tiêu này.

“Các anh có thể nói với họ (Sư đoàn 9) rằng chúng ta sẽ ‘chia lửa’”, Trung tá Browning nói với cấp dưới tại một căn cứ tiền tiêu giám sát các hoạt động tái chiếm Mosul; đồng thời yêu cầu phía Iraq xác định rõ các mục tiêu để máy bay của liên quân hỗ trợ không kích đạt hiệu quả tối đa.

Nếu như chỉ vài tháng trước, một cuộc điện đàm với nội dung tương tự dường như là điều không thể. Thay vì yêu cầu hỗ trợ trực tiếp, các cuộc gọi như trên có khả năng được chuyển đến một trung tâm chỉ huy ở rất xa các khu vực chiến đấu.

Với chiến dịch giải phóng Mosul khỏi sự kiểm soát của IS, Mỹ đã điều chỉnh quy tắc của việc can dự khi đưa quân “gần gũi” hơn với lực lượng chiến đấu ở tiền tuyến.

Trong chiến dịch giành lại quyền kiểm soát sân bay chiến lược ở Mosul hôm 23/2, các cố vấn quân sự của liên quân do Mỹ đứng đầu đã “nhúng tay” sâu hơn vào hoạt động của các đơn vị phản ứng nhanh và lực lượng đặc biệt của Iraq. Kết quả thu được hoàn toàn mỹ mãn khi phiến quân IS ở đây nhanh chóng thất thủ.

Các quan chức quân sự của liên quân chống IS nói rằng, những thay đổi đang giúp quân đội Iraq đẩy nhanh bước tiến, nhưng nó cũng không chỉ cho thấy một sự “leo thang ổn định” can dự của Mỹ ở Iraq mà còn phản ánh những yếu kém “trầm kha” của lực lượng an ninh Iraq.

“Thông thường chúng tôi luôn đứng bên cạnh họ (quân đội Iraq). Khi có mối đe dọa đối với họ, chúng tôi nhìn nhận nó cũng giống như chính chúng tôi bị đe dọa”, Trung tá Browning nói về nhiệm vụ của lực lượng Mỹ đang làm nhiệm vụ ở Mosul, Iraq.

Cố vấn quân sự Mỹ hướng dẫn binh sỹ Iraq sử dụng vũ khí. (Ảnh: AFP)

Mối quan hệ “gần gũi” là điều mới mẻ

Thông qua chiến dịch giải phóng Mosul, Mỹ đang “tăng dần đều” dấu chân của lực lượng nước này ở Iraq và chuyển các tiền đồn đến gần hơn những vị trí chiến đấu. Tuy vậy, số quân Mỹ hoạt động ở các lực lượng tiên phong vẫn còn tương đối nhỏ.

Hai tháng sau khi phát động chiến dịch giải phóng Mosul – thành phố lớn thứ 2 của Iraq, các lực lượng Iraq dường như đã bị sa vào thế trận không lối thoát. Chẳng những không tiến công được, họ còn phải chịu tổn thất về lực lượng đáng kể sau những đòn phản công của IS.

Trước tình thế ấy, ngày 26/12/2016, chỉ huy Lực lượng bộ binh Mỹ tại Iraq, Trung tướng Stephen Townsend đã có một chỉ thị “mang tính chiến thuật” khi điều thêm quân của liên minh từ những căn cứ sâu trong hậu phương ra tiền đồn, đi sâu vào “lòng” Mosul và sát cánh với các đối tác Iraq.

Đến tháng 1/2017, Lầu Năm Góc lần đầu tiên xác nhận, lực lượng Mỹ đã hoạt động ngay trong thành phố Mosul.

Hai sĩ quan giám sát các hoạt động ở Iraq giấu tên cho biết, để lực lượng Iraq có thể giương cờ chiến thắng tại sân bay Mosul ngày 23/2, lực lượng của liên quân đã can dự “rất sâu”, tư vấn trực tiếp về kế hoạch tấn công cho các đơn vị của Iraq.

Trong khi đó, ở phần phía đông của Mosul, nơi được tuyên bố đã hoàn toàn giải phóng, hình ảnh lính liên quân xuất hiện trên đường phố cùng với các đơn vị tinh nhuệ của quân đội Iraq đã không phải là chuyện hiếm.

Trung tá Browning chia sẻ: “Đã có những thay đổi trong mối quan hệ. Nó giúp chúng tôi có thể hiểu hơn về cách thức chúng tôi có thể làm để giúp họ (quân đội Iraq) khắc phục những hạn chế”.

Trung tá Browning cho biết thêm, theo chỉ thị của Trung tướng Stephen Townsend hồi tháng 12/2016 và một chỉ thị khác được đưa ra cách đây vài tuần, cố vấn quân sự ở cấp lữ đoàn như ông hiện nay đã có thể cung cấp hỗ trợ trực tiếp cho những cuộc không kích và pháo kích của các đơn vị họ đang hợp tác.

“Điều này là một sự thay đổi lớn bởi trước đó, những quyết định tương tự phải được thông qua cả một bộ máy quan liêu và thông qua chính quyền ở Baghdad”, Trung tá Browning nói./.