Iran chuẩn bị cho viễn cảnh thỏa thuận hạt nhân sụp đổ

Ngày 28/11, Trưởng Đoàn đàm phán hạt nhân Iran, ông Ali Akbar Salehi phát biểu trước báo giới tại thủ đô Tehran bên lề lễ tưởng niệm nhà khoa học hạt nhân Iran Majid Shahriyari, người bị ám sát cách đây sáu năm, nêu rõ: "Chúng tôi đã có những dự tính cần thiết về vấn đề này tại một cuộc họp quan trọng do Tổng thống Hassan Rouhani chủ trì". Mặc dù không thông tin chi tiết nhưng quan chức này khẳng định Iran đã có các "kế hoạch phản ứng" nếu Mỹ không tuân thủ cam kết của thỏa thuận hạt nhân lịch sử mà Tehran ký với Nhóm P5+1 (gồm Mỹ, Nga, Anh, Pháp, Trung Quốc cùng với Đức). Tuyên bố của ông Salehi được đưa ra sau khi Hạ viện Mỹ ngày 15/11 nhất trí gia hạn thêm 10 năm đối với Đạo luật Trừng phạt Iran (ISA), được thông qua lần đầu năm 1996 để trừng phạt các đối tượng đầu tư vào ngành công nghiệp năng lượng của Iran và răn đe việc nước Cộng hòa Hồi giáo này theo đuổi tham vọng hạt nhân. ISA sẽ hết hạn vào cuối năm 2016 nếu không được gia hạn. Dự luật gia hạn ISA thêm 10 năm vẫn cần được Thượng viện Mỹ thông qua trước khi Tổng thống Barack Obama ký ban hành luật. Iran cho rằng việc gia hạn các lệnh trừng phạt nói trên là vi phạm các điều khoản của thỏa thuận hạt nhân lịch sử, được biết đến là Kế hoạch Hành động Toàn diện Chung (JCPOA), mà nước này ký với các cường quốc thế giới, trong đó có Mỹ. Ông Salehi nhấn mạnh nếu Dự luật gia hạn ISA nếu chính thức thành luật sẽ vi phạm JCPOA, đồng thời cho rằng các bên khác sẽ không làm như vậy vì họ cũng sẽ là những đối tượng bị thiệt hại chính. Trước đó, nhà lãnh đạo tinh thần tối cao Iran Giáo sỹ Seyyed Ali Khamenei đã lên tiếng cảnh báo về việc gia hạn ISA. Theo ông Khamenei, động thái này vi phạm nghiêm trọng JCPOA và nước Cộng hòa Hồi giáo Iran chắc chắn sẽ có phản ứng thích hợp. Mới đây, Ngoại trưởng Iran Javad Zarif cũng đã tuyên bố Tehran sẽ có lựa chọn của mình nếu JCPOA sụp đổ.