Vụ dứa chết ở Lào Cai: Lộ nhiều sai sót ở nhà máy luyện kim

Đoàn công tác liên ngành của tỉnh Lào Cai sau một thời gian ngắn kiểm tra, đã phát hiện nhiều sai sót tại Nhà máy luyện kim màu thuộc Công ty CP Tứ Đỉnh trên địa bàn xã Bản Lầu, huyện Mường Khương, tỉnh Lào Cai. Doanh nghiệp này đang bị những người dân địa phương cáo buộc về việc gây chết hàng loạt diện tích dứa và hoa màu ở khu vực lân cận.

Kết quả kiểm tra bước đầu cho biết, Nhà máy luyện kim màu được Công ty Cổ phần Tứ Đỉnh mua lại từ một công ty khác vào tháng 3/2015. Toàn bộ hệ thống lò cũ được thay mới bằng lò quay hỏa luyện, công suất 75.000 tấn/năm.

Nhà máy cũng đang cho lắp đặt mở rộng thêm một lò hỏa luyện đứng, công suất 126.000 tấn/năm. Tuy nhiên, từ khi sang tên đổi chủ đến nay, các hạng mục mới của Nhà máy đều chưa hề được cấp phép xây dựng.

Bên cạnh đó, các thiết bị trong hệ thống lò hầu hết đều do Trung Quốc sản xuất, nhưng không có giấy tờ chứng minh xuất xứ và chứng nhận chất lượng. Toàn bộ dây chuyền, công nghệ cũng chưa được cơ quan chuyên môn nào thẩm tra.

Nếu theo đúng tiến độ dự án, từ tháng 10/2016, Nhà máy đã luyện ra đồng tấm nguyên chất và Acid Sunfuric (H2SO4). Tuy nhiên, đến thời điểm kiểm tra, Nhà máy mới chỉ luyện được tinh quặng có hàm lượng đồng ≥32%. Lượng khí SO2 sản sinh ra cũng chưa được thu hồi để sản xuất ra acid Sunfuric mà phải dùng hệ thống phun sữa vôi để trung hòa.

Theo nhận định của Đoàn kiểm tra, chỉ cần một trong các bộ phận của hệ thống phun sữa vôi hoạt động không ổn định thì lập tức khí thải SO2 ra môi trường sẽ bị vượt ngưỡng quy định. Khí này khi tiếp xúc với hơi ẩm, mưa mù trong tự nhiên sẽ chuyển hóa thành H2SO4, gây nên hiện tượng mưa acid làm hư hại cây trồng.

Kiểm tra thực tế cũng cho thấy, hệ thống xử lý khí thải của Nhà máy còn có một số vị trí bị hở, hệ thống cấp và phun sữa vôi cũng chưa đáp ứng yêu cầu. Vào ngày 22 và 23/3, khi đoàn kiểm tra đến, nhà máy mới đang khẩn trương cho duy tu, cải tạo lại hệ thống công trình xử lý khí thải như: Xây lại kênh dẫn bị rạn nứt, lắp đặt, thay thế các máy bơm và ống dẫn cấp nước sữa vôi...

Trước mắt, Đoàn liên ngành vẫn tiếp tục tiến hành kiểm tra tổng thể, chi tiết đối với Nhà máy luyện kim màu Bản Lầu. Các mẫu dứa cũng đang được đem đi phân tích thành phần hóa học nhằm đưa ra kết luận chính xác về nguyên nhân gây thiệt hại nông sản của bà con./.