Thừa Thiên-Huế mất mùa đặc sản thanh trà do nắng nóng

Nắng nóng kéo dài khiến cây chết, trái rụng ở hầu hết các vườn cây thanh trà. (Ảnh: Hồ Cầu/TTXVN)

Nắng nóng kéo dài làm cho nhiều diện tích cây đặc sản thanh trà ở Thừa Thiên-Huế bị ảnh hưởng đến sinh trưởng và phát triển, dẫn đến tình trạng mất mùa, gây thiệt hại lớn cho bà con nông dân.

Toàn tỉnh Thừa Thiên-Huế có trên trên 850ha thanh trà tập trung chủ yếu ở các vùng chuyên canh tại phường Thủy Biều, Hương Hồ (thành phố Huế), xã Hương Vân (thị xã Hương Trà), xã Phong Thu (huyện Phong Điền)…

Cây thanh trà bắt đầu thu hoạch từ tháng Tám, nhưng hiện tại, hầu hết diện tích trồng cây thanh trà từ sản lượng đến chất lượng giảm hẳn so với mọi năm.

Phường Thủy Biều (thành phố Huế) trồng hơn 145ha thanh trà, nổi tiếng không chỉ ở Thừa Thiên-Huế mà còn cả nước. Thanh trà Thủy Biều ngoài mang lại thu nhập cho người dân còn góp phần thu hút khách du lịch. Khác với mọi năm, thanh trà Thủy Biều vụ này mất mùa, trái nhỏ, thưa thớt và chất lượng thấp.

Ông Hoàng Trọng Di, Giám đốc Hợp tác xã Nông nghiệp Thủy Biều, cho biết chất lượng trái thanh trà Thủy Biều vụ này khá thấp, sản lượng giảm sâu so với mọi năm. Ngoài ra, một số diện tích thanh trà chết rải rác, nguyên nhân dẫn đến tình trạng này là do nắng nóng kéo dài, một số chủ vườn phản ứng chậm nên bị thiệt hại. Mặc dù hợp tác xã cũng đã khuyến cáo người trồng bổ sung nguồn nước và các biện pháp canh tác nhưng tình trạng mất mùa cũng xảy ra.

Toàn huyện Phong Điền có hơn 270ha cây thanh trà, trong đó tập trung nhiều nhất ở xã Phong Thu và thị trấn Phong Điền.

Thanh trà là một trong những loại cây chủ đạo mang lại thu nhập ổn định cho người nông dân, bình quân mỗi hécta cho thu nhập từ 150 đến 180 triệu đồng/năm. Nhưng năm nay sản lượng thanh trà giảm sút mạnh, bình quân giảm từ 40-50%, có nơi tới 70-80%.

Xã Phong Thu là địa phương có diện tích thanh trà chiếm gần một nửa huyện Phong Điền, năm 2018, loại cây này mang lại thu nhập cho người dân gần 15 tỷ đồng.

Gia đình ông Nguyễn Châu ở thôn Vĩnh Nguyên thị trấn Phong Điền trồng 3.000m2 cây đặc sản thanh trà.

Thời điểm này của những năm trước đây, vườn thanh trà của gia đình ông Châu cho trái trĩu quả, chuẩn bị thu hoạch. Năm nay, do thời tiết nắng nóng bất thường từ đầu vụ, cây thanh trà ra hoa muộn nên tỷ lệ đậu quả rất thấp, cho trái nhỏ, trái chưa chín hết đã rụng đầy vườn.

Theo ông Châu, từ lâu, nhờ trồng cây thanh trà nên kinh tế gia đình ổn định. Thời tiết năm nay đầu vụ mưa rét, tiếp đến nắng hận kéo dài nên thanh trà bị mất mùa, sản lượng còn lại còn khoảng 50%.

Ông Nguyễn Huế, Hợp tác xã nông nghiệp Vĩnh Nguyên, thị trấn Phong Điền, huyện Phong Điền, cho biết đối với hợp tác xã nông nghiệp Vĩnh Nguyên, thanh trà là loại cây trồng chủ lực của bà con. Năm nay bị mất mùa lớn, do đầu vụ ảnh hưởng mưa rét, cây ra hoa bị rụng, cuối vụ vị hạn hán.

So với các năm trước, sản lượng toàn hợp tác xã giảm hơn 50%, gây khó khăn cho đời sống của bà con. Địa phương mong ngành chức năng hỗ trợ về phòng trừ sâu bệnh, hỗ trợ giống để phát triển vườn cây trong những vụ tới.

Phó Chi cục trưởng Chi cục Trồng trọt và Bảo vệ thực vật tỉnh Thừa Thiên-Huế Hồ Đắc Thọ cho rằng, đây là vụ mùa không đạt hiệu quả như mong muốn, sản lượng thanh trà thấp hơn nhiều so với những năm trước.

Chi cục Trồng trọt và Bảo vệ thực vật tỉnh khuyến cáo, trước diễn biến phức tạp của thời tiết, người trồng thanh trà cần có sự đầu tư về hệ thống tưới tiêu cũng như áp dụng những biện pháp chăm sóc cây phù hợp trong mùa nắng nóng.

Dù đang vào vụ thu hoạch nhưng vẫn còn nhiều diện tích trái chưa đủ tiêu chuẩn để thu hoạch. Do vậy, người trồng cần tăng cường chăm sóc, bổ sung nguồn nước để trái phát triển, đáp ứng được chất lượng, cải thiện thu nhập trong bối cảnh thanh trà đang mất mùa.

Hiện nay, để thanh trà trở thành cây có giá trị cao, Ủy ban Nhân dân tỉnh đang khuyến khích các hoạt động nghiên cứu khoa học; tập huấn chuyển giao vào sản xuất các quy trình canh tác tiên tiến, quy trình quản lý dịch hại, quy trình thực hành sản xuất nông nghiệp tốt (VietGAP), công nghệ tưới phun, tưới nhỏ giọt..., công nghệ xử lý, bảo quản, chế biến sau thu hoạch; thay thế dần các giống cũ bằng các giống mới, cho năng suất và hiệu quả kinh tế cao.

Tạo điều kiện cho hộ gia đình phát triển mở rộng diện tích sản xuất theo tiêu chí cánh đồng lớn. Khuyến khích phát triển liên kết hộ nông dân với các doanh nghiệp, hợp tác xã, tổ chức khoa học…

Tỉnh Thừa Thiên-Huế quy hoạch phát triển vùng nguyên liệu thanh trà đến năm 2025 bằng việc xây dựng mô hình thâm canh, mở rộng diện tích trồng mới, cải tạo vườn cây già cỗi nhằm nâng cao năng suất, chất lượng, hiệu quả cây đặc sản thanh trà.

Trước mắt, tỉnh tiếp tục mở rộng diện tích trồng mới thanh trà, phấn đấu đến năm 2020 ổn định diện tích vùng nguyên liệu đạt 942ha; trong đó diện tích thanh trà cho sản phẩm thu hoạch khoảng 643ha, năng suất trái đạt 17-18 tấn/ha, tổng sản lượng toàn bộ ước đạt khoảng 10.900-11.500 tấn quả/năm./.