Báo cáo kết quả của Bộ Y tế cho thấy, năm 2016, Bộ đã đạt nhiều kết quả về đổi mới diện phong cách, thái độ phục vụ của nhân viên y tế đối với người bệnh, chuyển từ tư duy “phục vụ” sang “cung cấp dịch vụ”.

Chỉ số cải cách hành chính của Bộ do Chính phủ công bố đã tăng 09 bậc so với 2015, từ xếp thứ 17/19 bộ, ngành lên thứ 8/19 bộ, ngành. Ngành đã sản xuất thành công vắc xin phối hợp sởi – rubella và dự kiến đưa vào tiêm chủng mở rộng từ năm 2017. Năm qua, ngành cũng đã điều chỉnh giá dịch vụ y tế tại 36 tỉnh, thành phố.

Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc bắt tay các đại biểu dự Hội nghị trực tuyến triển khai nhiệm vụ năm 2017 của Bộ Y tế.

Có 2 chỉ tiêu ngành thực hiện vượt mức Quốc hội và Chính phủ giao là số giường bệnh đạt 25 giường/vạn dân; tỷ lệ dân số tham gia BHYT đạt gần 82%. Năm 2016 Luật Dược đã được ban hành; Bộ cũng đã trình Chính phủ xem xét ban hành Quy hoạch phát triển hệ thống y tế Việt Nam đến năm 2025, định hướng đến năm 2035; kiểm soát được dịch bệnh sốt xuất huyết và Zika.

Phát biểu chỉ đạo hội nghị, Thủ tướng đánh giá cao những kết quả đạt được của ngành y tế năm qua, đồng thời bày tỏ sự tri ân đến những cống hiến của các chiến sỹ áo trắng trong sự nghiệp bảo vệ và chăm sóc sức khỏe nhân dân.

Tuy vậy, Thủ tướng đã chỉ ra 9 tồn tại của ngành, trong đó còn tình trạng quá tải bệnh; còn để xảy ra những sự cố đáng tiếc trong khám chữa bệnh; cải cách thủ tục hành chính trong khám chữa bệnh chưa đáp ứng được yêu cầu, ví dụ như còn tình trạng bệnh nhân xếp hàng rồng rắn để nộp tiền; còn tình trạng lợi ích nhóm trong đấu thầu thuốc và trang thiết bị y tế; công tác quản lý bảo hiểm y tế còn nhiều bất cập, bị lợi dụng và gây thất thoát lớn, riêng Nghệ An, Thanh Hóa xuất toán 500 tỉ đồng, một phòng khám ở Cà Mau thất thoát trên 100 tỷ.

Thủ tướng cũng nhắc nhở ngành còn hiện tượng vô cảm trước nỗi đau bệnh tật của người bệnh của một bộ phận nhỏ trong ngành y. Những hành vi này không chỉ vi phạm y đức mà trái lại lời dạy của Bác, đó là ‘‘Thầy thuốc như mẹ hiền”.

Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc phát biểu tại hội nghị

Về nhiệm vụ năm 2017, Thủ tướng nhấn mạnh đến việc đầu tiên ngành cần thực hiện là phát triển y tế cơ sở ở các địa phương để phục vụ chăm sóc sức khỏe người dân.

"Tôi đề nghị ngành y tế tiếp tục đổi mới, nâng cao chất lượng hoạt động, lấy trọng tâm là công tác y tế cơ sở, hướng tới mục tiêu quản lý, chăm sóc sức khỏe cho từng người dân. Bác sỹ gia đình các đồng chí đưa ra rất đúng, nhưng đúng với đô thị, thị trấn thôi. Còn ở nông thôn miền núi thì bác sỹ gia đình chưa phải phù hợp với hoàn cảnh đất nước ta. Đất nước mình ‘tam sơn, tứ hải, nhất phần điền”, cho nên vấn đề y tế cơ sở rất quan trọng. Vì số liệu tôi mới hỏi là chúng ta chỉ có 70.000 bác sỹ, chưa kể bác sỹ đã về hưu, như vậy mới chỉ có 8 bác sỹ/1 vạn dân” – Thủ tướng nêu rõ.

Trước thực tế đó, Thủ tướng đồng ý với chủ trương huyện nào cũng cần có bệnh viện đa khoa, nhất là khi ở nhiều huyện xa xôi chưa có bệnh viện đa khoa và đó là một sự bất bình đẳng.

Thủ tướng nhấn mạnh sứ mệnh cao cả của ngành là chăm sóc sức khỏe, vốn quý nhất của con người và toàn xã hội, nên ngành phải lấy việc phục vụ sự hài lòng của người bệnh là mục tiêu quan trọng nhất. Chính vì vậy, cùng với việc đổi mới cơ chế hoạt động, áp dụng mô hình quản trị tiên tiến, các y bác sỹ cần hết lòng phục vụ người bệnh, coi người bệnh như người thân của mình.

Thủ tướng cũng yêu cầu ngành thực hiện nghiêm chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ về công khai kết quả đánh giá chất lượng bệnh viện, để cơ quan bảo hiểm và người dân được biết và được quyền lựa chọn cơ sở khám chữa bệnh; tiếp tục thực hiện đề án tăng cường chất lượng xét nghiệm, thực hiện lộ trình liên thông công nhận kết quả xét nghiệm giữa các bệnh viện hạng đặc biệt, hạng 1 và tương đương. Các bệnh viện của Bộ cần gương mẫu đi trước và đến tháng 6/2017 thực hiện liên thông công nhận kết quả xét nghiệm giữa các bệnh viện của Bộ Y tế.

Đối với các bệnh viện tuyến trung ương và tuyến cuối đang trong quá trình xây dựng, Thủ tướng yêu cầu đẩy nhanh tiến độ và Bộ Y tế phải có phương án để đưa bệnh viện vào hoạt động ngay sau khi hoàn thành. Bộ Y tế cũng cần tạo điều kiện, cơ chế thuận lợi để phát triển các bệnh viện tư nhân, giúp giảm quá tải và đáp ứng nhu cầu khám chữa bệnh của người dân.

Cùng với việc có chiến lược đào tạo nhân lực ngành y tế một cách bài bản, chất lượng tốt, Thủ tướng yêu cầu cần lưu ý tăng cường cán bộ y tế về khu vực nông thôn, miền núi, biên giới, hải đảo. Thủ tướng chỉ đạo các cơ sở y tế phải đẩy mạnh ứng dụng tin học để chống tiêu cực trong khám chữa bệnh bằng BHYT.

Để chống tiêu cực tham nhũng và minh bạch hóa, thì cần đẩy mạnh tin học hóa bảo hiểm y tế tại các cơ sở khám chữa bệnh trên toàn quốc. Đây là công cụ chống tham nhũng, trục lợi quỹ BHYT, bảo đảm quyền lợi của người có thẻ BHYT. Thủ tướng nhấn mạnh rằng đây là biện pháp chống tiêu cực, chính vì vậy nơi nào không thực hiện nghiêm là đi ngược lại với chủ trương chống tiêu cực tham nhũng lãng phí.

„Mà theo báo cáo của BHXH Việt Nam, mới có 60% số cơ sở y tế thực hiện việc kết nối hàng ngày, 30% số cơ sở y tế thực hiện chuyển dữ liệu bệnh nhân ra viện trong ngày. Như thế tỷ lệ còn rất thấp. Ngược lại nếu các đồng chí không làm là có cái gì không minh bạch và có tính chất tham nhũng, tiêu cực, dấu diếm như một số nơi đã vấp phải”- Thủ tướng lưu ý.

Để tạo điều kiện cho người dân được hưởng giá thuốc hợp lý hơn, Thủ tướng chỉ đạo Bộ phát triển mạnh mẽ công nghiệp dược y học cổ truyền, tăng cường quản lý thuốc chữa bệnh, khẩn trương hướng dẫn thi hành Luật dược, xây dựng hệ thống phân phối thuốc chuyên nghiệp, hiệu quả và giảm chi phí trung gian.

Tại hội nghị này, Thủ tướng nêu một số câu hỏi mà ngành y tế cần giải đáp trong năm 2017 và các năm tiếp theo. Thủ tướng đặt vấn đề, chỉ số năng lực cạnh tranh toàn cầu 2017 của Việt Nam xếp hạng 61/140 về chỉ số y tế và giáo dục cơ bản. Trong đó, chỉ số về y tế cơ bản chỉ xếp thứ 81/140 nước, trong khi xếp hạng chỉ số giáo dục cơ bản là 56/140 nước. Nhấn mạnh tầm quan trọng của chỉ số năng lực cạnh tranh toàn cầu đối với một nền kinh tế, Thủ tướng đặt câu hỏi đầu tiên với Bộ Y tế là nguyên nhân vì sao lại có kết quả như vậy?

Thủ tướng cũng nêu một trong những bất cập trong chăm sóc y tế khiến người dân không hài lòng chính là chất lượng phục vụ. Nhiều người dân có tiền không chấp nhận cung cách, thái độ phục vụ theo kiểu ban ơn, thậm chí coi thường bệnh nhân. Do vậy, Thủ tướng nhấn mạnh toàn chuyển từ tư duy bao cấp của hàng chục năm về trước sang tư duy kinh tế thị trường. Đặc biệt coi bệnh nhân là khách hàng quan trọng và cần phải chăm sóc khách hàng theo đúng nghĩa.

Thực tế hiện nay tỷ lệ tử vong của bà mẹ, trẻ em dân tộc thiểu số và khu vực nông thôn cao gấp 4 và 2 lần so với khu vực thành thị; tỷ lệ suy dinh dưỡng ở người nghèo luôn ở mức cao, người dân ở các địa bàn xa xôi rất khó tiếp cận dịch vụ y tế với chi phí phù hợp và chất lượng tốt do không có đủ cán bộ y tế hoặc cán bộ y tế chưa đạt yêu cầu. Người dân nông thôn phải chi trả nhiều hơn do phát sinh chi phí đi lại để khám chữa bệnh, do dùng dịch vụ tư nhân và do phải tự mua thuốc. Thủ tướng đặt câu hỏi Bộ y tế có vai trò trách nhiệm như thế nào trong vấn đề này?

Thủ tướng cũng yêu cầu ngành y tế trả lời câu hỏi khác như vì sao người giàu đi nước ngoài chữa bệnh đông đến như vậy? Vì sao nhiều nghiên cứu nói rằng tỷ lệ ung thư ở Việt Nam cao nhất? Biện pháp nào để người bệnh cảm thấy khám tuyến dưới có lợi hơn là khám vượt tuyến?./.