Thiếu công nghiệp phụ trợ khiến dệt may Việt Nam khó bứt phá

Số liệu thống kê cho thấy, tính đến hết tháng 9/2017, kim ngạch xuất khẩu dệt may đạt 23 tỷ USD, tăng 9,8% so với cùng kỳ, nhập khẩu dệt may đạt 14 tỷ USD, tăng 13,2% so với cùng kỳ năm ngoái. Những con số này đã khẳng định, ngành dệt may đang có những đóng góp không nhỏ vào tăng trưởng chung của nền kinh tế.

Tuy nhiên, nhiều doanh nghiệp cũng như giới chuyên gia trong ngành cho rằng, những khó khăn nội tại của ngành dệt may đang trở thành rào cản kìm hãm sự phát triển của ngành này. Đại diện nhiều doanh nghiệp dệt may cho biết, do trong nước vẫn chưa chủ động được nguồn nguyên liệu, các doanh nghiệp vẫn phải nhập khẩu nguyên liệu là chủ yếu để phục vụ cho các hợp đồng. Điều này không những làm giảm giá trị gia tăng sản phẩm dệt may mà còn khiến doanh nghiệp ngành dệt may luôn ở thế bị động.

Ngành dệt may vẫn còn đối diện với nhiều thách thức cho phát triển.

Đại diện Tổng Công ty May Sài Gòn 3 cho biết, hiện doanh nghiệp mới chủ động được 30% nguồn vải từ thị trường trong nước, 70% lượng vải vẫn phải nhập từ nước ngoài. Trong khi đó, khả năng đáp ứng của các doanh nghiệp Việt cũng chưa đạt được chất lượng cao để phục vụ những đơn hàng chuyên biệt của đối tác. Chính những bất cập này đòi hỏi các doanh nghiệp dệt may phải bằng mọi cách tham gia được vào chuỗi cung ứng toàn cầu.

Chính lãnh đạo Hiệp hội Dệt may Việt Nam cũng cho rằng, một trong những khó khăn lớn nhất hiện nay của ngành dệt may là công nghiệp phụ trợ cho ngành này chưa phát triển. Đây cũng là điều khiến cho các doanh nghiệp dệt may khó có thể tham gia vào chuỗi cung ứng toàn cầu.

Đặc biệt, theo lãnh đạo Hiệp hội Dệt may Việt Nam, nguyên phụ liệu cung ứng cho ngành dệt may luôn trong tình trạng bị động, phụ thuộc vào nguồn nhập khẩu từ nước ngoài đã khiến ngành dệt may phát triển mất cân đối, khó có sự ổn định, thiếu tính bền vững. Quan trọng hơn, khi lượng nguyên liệu phải nhập khẩu với tỷ lệ lớn sẽ dẫn đến giá trị gia tăng của sản phẩm dệt may bị hạn chế.

Đẩy mạnh phát triển chuỗi cung ứng

Nhận định về thực tế hiện nay của ngành dệt may Việt Nam, Thứ trưởng Bộ Công Thương Cao Quốc Hưng cũng cho rằng, một trong những điểm yếu hiện nay là Việt Nam chưa phát triển được chuỗi cung ứng dệt may. Đây chính là nguyên nhân chính làm cho ngành dệt may có giá trị gia tăng thấp so với nhiều nước trên thế giới.

Trong khi đó, chuỗi cung ứng toàn cầu đòi hỏi các bước đáp ứng tốt nhất cả về chất lượng, giá và thời gian giao hàng. Nhưng hiện nay, chỉ có một số doanh nghiệp may Việt Nam đủ điều kiện tham gia vào chuỗi cung ứng toàn cầu, tuy nhiên thị phần không nhiều.

Để khắc phục những tồn tại trên, nhằm tăng giá trị gia tăng của các sản phẩm dệt may xuất khẩu, Thứ trưởng Cao Quốc Hưng cho rằng, Chính phủ và các Bộ, ngành đang từng bước tháo gỡ khó khăn, tạo điều kiện thuận lợi, ban hành các cơ chế chính sách nhằm phát triển ngành công nghiệp hỗ trợ. Trong đó, có sản phẩm công nghiệp hỗ trợ của ngành dệt may, từ đó góp phần phát triển chuỗi cung ứng trong ngành dệt may Việt Nam.

Đưa ra những giải pháp nhằm khắc phục những tồn tại của ngành dệt may, ông Lê Tiến Trường, Tổng Giám đốc Tập đoàn Dệt may Việt Nam (Vinatex) cho rằng, các doanh nghiệp trong ngành dệt may luôn nỗ lực nâng cao năng lực cạnh tranh, chất lượng sản phẩm, tiết giảm chi phí, khai thác các thị trường ngách… từ đó tham gia sâu rộng hơn vào chuỗi cung ứng dệt may toàn cầu.

“Trong bối cảnh cạnh tranh ngày càng gay gắt, tình trạng khan hiếm đơn hàng đang xảy ra khá phổ biến ở nhiều doanh nghiệp, nhưng ngành Dệt may dự kiến vẫn hoàn thành mục tiêu xuất khẩu 31 tỷ USD trong năm 2017 này”, ông Trường khẳng định.

Còn theo đại diện Hiệp hội Dệt may Việt Nam, Hiệp hội đang tích cực đưa ra nhiều giải pháp nhằm phát triển chuỗi cung ứng như: Sẽ chú trọng mở rộng xây dựng và kiện toàn hệ thống phân phối, xây dựng thương hiệu, tăng tính hợp tác trong ngành; tích cực mở rộng thị trường, chủ động tham gia vào chuỗi cung ứng, tiếp cận gần hơn với người tiêu dùng./.