Tái đề xuất dự án nghìn tỷ đuổi chim ở sân bay

Đề xuất của Cục Hàng không Việt Nam triển khai Dự án hệ thống phát hiện vật thể lạ đầu tư tại Cảng Hàng không quốc tế Tân Sơn Nhất - TPHCM và Nội Bài - Hà Nội.

Theo thống kê, từ năm 2014 - 2016, đã có 156 vụ vật thể lạ, chim, động vật hoang dã xâm nhập đường băng sân bay Nội Bài và Tân Sơn Nhất. Riêng trong năm 2016, có tới 20 sự cố xảy ra do chim va và máy bay bị cắt lốp.

Trên đường băng sân bay thường xuyên có vật thể lạ, chim và động vật hoang dã xâm nhập, uy hiếp an ninh an toàn hàng không

Cục Hàng không cho biết, đề xuất đầu tư hệ thống phát hiện vật thể lạ trên đường cất-hạ cánh tại Nội Bài, Tân Sơn Nhất không ngoài mục tiêu tự động hóa việc phát hiện vật thể lạ với tọa độ cảnh báo chính xác, không cảnh báo nhầm, không tắc nghẽn, không can nhiễu với các hệ thống kỹ thuật của khu bay và máy bay. Hệ thống cũng giúp hạn chế, loại bỏ các sự cố gây nguy hiểm trên đường cất, hạ cánh do vật thể lạ, chim, động vật hoang dã xâm nhập.

Tổng mức đầu tư cho Dự án được đề xuất là gần 1.000 tỷ đồng, trong đó hệ thống tại Nội Bài là hơn 486 tỷ đồng và Tân Sơn Nhất là gần 510 tỷ đồng. Tuy nhiên, do vốn ngân sách khó khăn nên phương án nhà nước đầu tư trực tiếp từ ngân sách là không khả thi.

Cục Hàng không Việt Nam đề xuất phương án Tổng Công ty Cảng Hàng không Việt Nam (ACV) đầu tư hoặc xã hội hoá theo hình thức đối tác công - tư (PPP). Xét về tính khả thi, Cục Hàng không Việt Nam kiến nghị ưu tiên phương án giao ACV làm chủ đầu tư dự án, ACV có thể sử dụng nguồn vốn của doanh nghiệp để triển khai dự án, trường hợp ACV khó thu xếp vốn thì có thể kêu gọi đầu tư và thu xếp hoàn trả dần cho nhà đầu tư.

Về phương án hoàn vốn, theo Cục Hàng không, người khai thác phải trả tiền cho cơ quan Nhà nước có thẩm quyền bằng kinh phí trích từ doanh thu dịch vụ cất, hạ cánh hàng năm để cơ quan này trả cho nhà đầu tư. Mức kinh phí này được xác định dựa trên tổng mức đầu tư ban đầu, lợi nhuận kỳ vọng (dự kiến 11%/năm) và thời gian khai thác hệ thống (tối thiểu 10 năm).

Giới chuyên môn cho biết, trong quá trình cất-hạ cánh, máy bay phải chuyển động với vận tốc cao, lực ma sát lớn, nếu va vào các vật thể lạ dù rất nhỏ như ốc vít, thanh sắt, mảnh vỡ, chim trời… đều rất nguy hiểm, có thể gây tai nạn thảm khốc.

Trên thế giới từng ghi nhận vụ tai nạn máy bay năm 2000 tại Mỹ do đâm phải mảnh kim loại rơi ra từ chuyến bay cất cánh trước đó. Vụ tai nạn thảm khốc đã khiến 113 người thiệt mạng.