Ồ ạt khai thác cát vào giữa đêm trên sông Hương

Để tránh lực lượng chức năng, các ghe thuyền khai thác rầm rộ vào ban đêm khiến người dân lo lắng và bức xúc, bởi bờ sông xói lở, ảnh hưởng đến vườn tược và nhà cửa ở hai bên bờ.

Thuyền khai thác cát sỏi trên sông Hương.

Thượng nguồn sông Hương qua phường Thủy Biều, thành phố Huế; xã Hương Thọ, thị xã Hương Trà và các xã Thủy Bằng, Dương Hòa, thị xã Hương Thủy…những ngày này tình trạng khai thác cát sỏi trái phép diễn ra rầm rộ, khiến người dân sống ven bờ rất lo lắng.

Bà Trần Thị Lê, ở thôn Trung Thượng, phường Thủy Biều, thành phố Huế cho biết, các thuyền khai thác cát sỏi trái phép thường hoạt động từ khuya đến sáng sớm. Trước đây, lực lượng chức năng truy quét ráo riết nên đã lắng xuống một thời gian. Thế nhưng từ cuối năm 2018 đến nay, khi giá cát tăng từ 290.000 đến 300.000 đồng/m3, tình trạng khai thác cát sỏi trái phép ở thượng nguồn sông Hương càng thêm phức tạp.

Khu vực thượng nguồn sông Hương, nơi xảy ra tình trạng khai thác cát sỏi vào ban đêm

Thời gian gần đây, người dân sống ở thượng nguồn sông Hương liên tục gửi đơn đến các cơ quan chức năng kêu cứu về nạn khai thác cát sỏi ven bờ sông gây sạt lở, ảnh hưởng đến các công trình dân sinh…

UBND tỉnh Thừa Thiên - Huế đã chỉ đạo, các lực lượng chức năng và địa phương tăng cường tuần tra dẹp nạn “cát tặc”. Tuy nhiên khi chính quyền mạnh tay hơn vào ban ngày, các đối tượng khai thác cát trộm lại chuyển sang hoạt động vào ban đêm.

Trường hợp bị người dân xua đuổi, những “cát tặc” trở nên manh động. Đêm 26/3, ông Hoàng Trọng Niệm, 55 tuổi, trú phường Thủy Biều cùng 8 người dân đi dọc bờ sông Hương đoạn qua địa bàn phường này để theo dõi các đối tượng khai thác cát trái phép. Phát hiện hai chiếc thuyền đang hút cát gần bờ sông, ông Niệm cùng người dân hô hoán để xua đuổi thì bị các đối tượng đứng ở dưới thuyền ném đá. Sau đó những đối tượng này xông lên bờ dùng dao, rựa truy đuổi, tấn công người dân. Ông Niệm bị các đối tượng đuổi đánh vào lưng và chém trúng đầu phải vào Bệnh viện Trung ương Huế cấp cứu, tỷ lệ thương tích 17%. Ngoài ra, có 2 người dân khác cũng bị đánh bị thương.

Ông Hoàng Trọng Niệm bị các đối tương khai thác cát trái phép chém trọng thương.

Ông Hoàng Trọng Niệm chưa hết bàng hoàng kể lại: "Ở gần sông tui sợ lở vườn, lở đất nên tui đi đuổi, xuống là thuyền cắt neo chạy, tui nghe phía sau có người nói nổ máy lên giết, rồi họ nổ máy chạy vào bờ, rồi ném đá và nói đưa rựa đây. Khi thấy họ chạy lên bờ người dân bỏ chạy hết, tui bị họ đón đánh gục xuống".

Các bãi tập kết cát sỏi trái phép dọc bờ sông Hương.

Sau khi xảy ra vụ “cát tặc” rượt chém người dân, Công an thành phố Huế vào cuộc điều tra. Qua xác minh, vào thời điểm này, thuyền của ông Trương Văn Vinh, 35 tuổi, trú ở phường Hương Hồ, thị xã Hương Trà cùng 4 người khác đến sông Hương đoạn qua khu vực phường Thủy Biều để khai thác cát trái phép.

Khi ông Niệm và người dân đứng trên bờ hô hoán, Hoàng Trọng Trị và Hoàng Trọng Đại (cùng trú tại phường Thủy Biều) cầm rựa, gậy sắt mang theo trên thuyền, nhảy lên bờ rượt đuổi đánh người dân. Công an thành phố Huế đã khởi tố vụ án hình sự, khởi tố bị can và bắt tạm giam 3 tháng đối với Trị và Đại về hành vi cố ý gây thương tích.

Ông Võ Đăng Thái, Phó Chủ tịch UBND phường Thủy Biều, thành phố Huế cho biết,việc khai thác cát sỏi xảy ra thường xuyên, chính quyền địa phương đã lập 2 tổ tự quản, tuần tra, xua đuổi nhưng không thể ngăn chặn tình trạng này.

"Chúng tôi rất khó khăn trong việc đẩy đuổi, xử lý các trường hợp vị phạm hút cát ở lòng sông. Thứ nhất về lực lượng thì rất mỏng, thứ hai thiếu phương tiện thiết bị nên rất khó khăn trong việc đẩy đuổi. Qua đây, chúng tôi cũng kiến nghị các cơ quan chức năng, Phòng Cảnh sát giao thông, Cảnh sát Phòng chống tội phạm về môi trường, tăng cường tuần tra, kiểm tra, xử lý các trường hợp vi phạm", ông Thái nói.

Hiện nay đang vào mùa cao điểm xây dựng, giá cát sỏi lại tăng cao. Tỉnh Thừa Thiên Huế thực hiện nhiều biện pháp siết chặt việc cấp phép mỏ khai thác cát sỏi. Việc khai thác trộm cát sỏi trên các con sông càng diễn biến phức tạp. Trong khi đó, chính quyền các địa phương nơi có nguồn cát, sỏi lòng sông lại chưa đủ sức chặn đứng tình trạng này.

Ông Phan Văn Đáng, Chánh Thanh tra Sở Tài nguyên và Môi trường tỉnh Thừa Thiên - Huế đề nghị: "Tình hình khai thác cát trái phép trên sông từ nửa đêm đến sáng ảnh hưởng rất lớn. Việc phối hợp trong công tác xử lý vấn đề này cũng rất khó khăn. Vì lực lượng cấp huyện bên này khi ra quân thì họ chuyển sang ranh giới bên kia, cũng gặp khó khăn. Bởi vậy, chính quyền địa phương nơi có nguồn cát để các đối tượng khai thác thì phải vào cuộc và phải có tiếng nói chung, phải phối hợp giữa các địa phương với nhau để kiểm soát tình hình khai thác cát."

Tình trạng khai thác cát sỏi trái phép trên sông Hương tiếp tục nóng lên. Các đối tượng khai thác ngày càng manh động hơn khi bị người dân xua đuổi. Đã đến lúc các ngành chức năng và chính quyền các địa phương cần mạnh tay xử lý đối với các trường hợp cố tình vi phạm, trả lại sự yên bình cho các con sông và cuộc sống người dân sống ven bờ./.