Ma túy tổng hợp đang giết người như thế nào?

Hiểm họa khôn lường từ ma túy mới

Một người đàn ông 34 tuổi, đang điều trị tại Viện Sức khỏe Tâm thần Quốc gia thường xuyên gặp phải những cảm giác mơ hồ, khó hiểu, lúc nào cũng nghĩ mình là chim bay lượn trên bầu trời khi cách đây 2 năm, trong những lần tụ tập bạn bè tại quán bar, anh đã biết đến và “bập vào” các loại ma túy mới rồi trở thành bệnh nhân tâm thần, tỉnh tỉnh mơ mơ, lúc nào cũng tưởng tượng ra thế giới của người âm. Giờ đây, khi tình trạng bệnh đã ổn định hơn, anh mới tiếc nuối về quãng thời gian còn là một “thanh niên nghiêm túc”, tốt nghiệp Học viện Ngân hàng, đầu quân cho một doanh nghiệp nước ngoài với mức lương 3.000USD/tháng.

Theo PGS.TS Trần Hữu Bình - Nguyên Trưởng khoa Điều trị nghiện chất - Viện Sức khỏe Tâm thần QG, những năm gần đây, tại các bệnh viện tâm thần, số bệnh nhân gia tăng ở các khoa nghiện chất. Nếu như ở các khoa bệnh khác, chủ yếu là người cao tuổi thì tại khoa bệnh này, hầu hết đều ở độ tuổi dưới 40, thậm chí có cả những học sinh đang tuổi đi học. Biểu hiện tâm thần của bệnh nhân khoa nghiện chất càng ngày càng có những điểm khác lạ, thậm chí là quái dị, khó giải thích.

Ngày nay, có thể dễ dàng bắt gặp giới trẻ sử dụng các loại chất hướng thần và ma túy ở những nơi đông người như quán karaoke, quán bia, quán bar, vũ trường, thậm chí là ở những quán trà đá. Sự tò mò, ham thích khám phá cái mới cộng với xu hướng ăn chơi, thích thể hiện, thích sành điệu khiến các loại ma túy tổng hợp dễ dàng tiếp cận giới trẻ hơn bao giờ hết.

PGS.TS Vũ Đức Định (Trưởng khoa Hồi sức tích cực, Bệnh viện E) cho rằng: Với những loại ma túy “truyền thống”: Thuốc phiện, morphin, heroin, cần sa..., cơ hội sống sau khi sử dụng quá liều và được cấp cứu kịp thời là khả dĩ, thì những loại ma túy mới, khi đã có biểu hiện sốc thì thực sự... nạn nhân đã cầm chắc cái chết.

Vì sao ma túy tổng hợp chính là cái chết?

Từ thực tế điều trị cho các bệnh nhân sốc ma túy, PGS.TS Vũ Đức Định (Trưởng khoa Hồi sức tích cực, Bệnh viện E) cho biết, các trường hợp ngộ độc ma túy tổng hợp thế hệ mới đều có chung một đặc điểm là diễn biến nặng và tử vong sau khi dùng thuốc, tử vong ngay cả trong bệnh viện, khi bệnh nhân đã được tiến hành cấp cứu, hồi sức tích cực ở các bệnh viện lớn tuyến đầu.

“Bệnh nhân tử vong nhanh chóng trong tình trạng suy đa tạng, ngay trong phòng hồi sức tích cực, dưới sự bất lực của đội ngũ thầy thuốc. Mổ tử thi cho thấy tình trạng xuất huyết não, phù não, chảy máu phổi, xuất huyết đa ổ trong cơ tim, cơ vân, chảy máu dạ dày, gan tổn thương nặng, màu thâm đen, xung huyết chảy máu, lách, thận, tụy, ruột, bàng quang đều phù nề, chảy máu...” - BS Định nói.

Vậy tại sao ma túy tổng hợp lại gây một bệnh cảnh tổn thương toàn thân nặng nề và tử vong nhanh như vậy? PGS Vũ Đức Định phân tích: Thứ nhất đó là do độc tính của thuốc. Đây là những loại thuốc trực tiếp tác động đến hệ thần kinh trung ương, gây mất kiểm soát nhận thức và làm rối loạn hoạt động của các cơ quan đảm bảo chức năng sống của cơ thể như suy hô hấp, suy tuần hoàn và hầu như toàn bộ các cơ quan khác trong cơ thể như gan, thận, ruột, lách, tụy, huyết học. Bệnh nhân có thể đột tử do nhồi máu cơ tim, do loạn nhịp tim, sốc nặng, toan máu nặng...

Thứ hai là sản phẩm thường kết hợp hai - ba loại ma túy để tăng độ “phê” cho người sử dụng dẫn đến độc tính tăng cao. “Cuối cùng, việc khó xác định chính xác loại, liều lượng đã sử dụng của độc chất cũng như không có thuốc kháng độc đặc hiệu là cơ hội không thể tốt hơn cho tử thần ra đòn kết thúc” - PGS Định phân tích.

Liên tục phát hiện chất/tiền chất ma túy mới

Thượng tá Bùi Đức Thiêm - Phó trưởng phòng 5 - Cục CS Điều tra tội phạm về ma túy, Bộ Công an cho biết với ma túy tổng hợp, ở người nghiện dài ngày, sử dụng liều cao sẽ dẫn đến trầm cảm nặng, có thể có ý tưởng và hành vi tự sát hoặc ám sát những người xung quanh. Đó chính là lý do vì sao gần đây thường xuyên có những vụ người nghiện ma túy đá tự cứa tay chân để tự sát hoặc sát hại những người thân trong gia đình.

Có nhiều lý do khiến ma túy tổng hợp, gây ảo giác được sử dụng phổ biến. Chính những cảm giác hưng phấn này khiến người trẻ tuổi tò mò và muốn thử dùng qua các loại ma túy tổng hợp. Sự ra đời của các loại ma túy mới khiến Danh mục chất ma túy và tiền chất phải cập nhật thường xuyên. Năm 2018, Danh mục này dài hơn rất nhiều, tăng lên con số 559 chất. Như vậy, chỉ sau 5 năm, số lượng các chất ma túy phát hiện được đã tăng lên gấp đôi với gần 300 chất.

Đại tá Vũ Văn Hậu - Phó Cục trưởng Cục Cảnh sát Điều tra tội phạm về ma túy, Bộ Công an cho biết: Ma túy tổng hợp hiện nay được bào chế dưới dạng một cái bánh, một cái kẹo, hay đồ chơi, như là lời mời gọi, quảng cáo, đồng thời khiến các bạn trẻ suy nghĩ rằng đây là những thứ luật pháp không cấm, có bắt được cũng không sao đâu. Nếu các bạn trẻ không nhận ra điều đó, thì sẽ đi vào con đường nghiện ngập, đi vào bóng tối.