Hợp tác bất thành, Toyota rút vốn khỏi Tesla

Toyota từng sở hữu 3% cổ phần Tesla, trị giá 50 triệu USD khi mua vào năm 2010.

“Việc hợp tác phát triển sản phẩm của chúng tôi với Tesla đã kết thúc cách đây không lâu, và vì không có tiến triển gì mới trong quan hệ hợp tác nên chúng tôi quyết định đã đến lúc bán nốt số cổ phần còn lại,” người phát ngôn Ryo Sakai của Toyota cho biết.

Số cổ phần Tesla mà Toyota nắm giữ đã được bán hết vào cuối năm 2016. Đây là quyết định nằm trong chương trình rà soát định kỳ các khoản đầu tư của Toyota, sau khi nhà sản xuất ô tô Nhật Bản này đã bán một phần vào năm 2014 với giá 700 triệu USD.

Tesla và Toyota từng có quan hệ hợp tác hai bên cùng có lợi; theo đó, Toyota sẽ được Tesla hỗ trợ phát triển xe chạy điện RAV4 EV, còn Tesla được Toyota bơm tiền mặt để tránh nguy cơ phá sản khi đó.

Tuy nhiên, sau đó, Toyota đã tự nghiên cứu phát triển công nghệ pin nhiên liệu, dẫn tới sự ra đời của mẫu xe Mirai. Bộ phận Kế hoạch kinh doanh xe chạy điện của công ty, do chính Chủ tịch Akio Toyoda đứng đầu, khiến Toyota càng không cần phải hợp tác với Tesla.

Khi bán cổ phần cho Toyota vào năm 2010, Tesla gần như không tên tuổi, mới chỉ đang sản xuất một lượng rất nhỏ xe thể thao chạy điện. Từ sau khi trình làng sản phẩm "đinh" Model S vào năm 2012, hãng xe chạy điện này mới thực sự khởi sắc.

Trong khi đó, khi quyết định đầu tư vào Tesla, Chủ tịch Akio Toyota của Toyota kỳ vọng mối quan hệ hợp tác này sẽ đưa một phần văn hoá quản trị khởi nghiệp của Tesla vào nhà sản xuất ô tô Nhật Bản.

"Toyota muốn học tập tinh thần đương đầu thử thách, quyết định nhanh gọn và tính linh hoạt của Tesla," ông Toyoda khi đó chia sẻ.

Quan hệ hợp tác rơi vào bế tắc từ năm 2014, do chính sự mâu thuẫn về văn hoá quản trị; khi mà Toyota thì bảo thủ và trọng yếu tố an toàn, còn Tesla lại ưa mạo hiểm.

Toyota dừng bán xe RAV4 EV và bán một phần cổ phần Tesla vào năm 2014.

Vào thời điểm tháng 3/2016, Toyota còn nắm giữ 2,34 triệu cổ phiếu Tesla, trị giá 53,1 tỷ yên (khoảng 480 triệu USD). Nhà sản xuất ô tô Nhật Bản này không tiết lộ số tiền thu về sau khi bán nốt số cổ phần này vào cuối năm 2016, nhưng có lẽ không thấp hơn con số trên. Năm nay, giá cổ phiếu Tesla tăng vọt.

Quyết định bán cổ phần trong Tesla được Toyota đưa ra sau khi hãng xe Mỹ mở một showroom tại thành phố quê hương của Toyota là Nagoya, một dấu hiệu cho thấy Tesla đang chuyển dần từ một công ty khởi nghiệp nhỏ thành một nhà sản xuất lớn, một đối thủ tiềm năng.

Mặc dù Toyota đi tiên phong trong lĩnh vực xe hybrid xăng-điện, khi ra mắt mẫu Prius vào năm 1997, nhưng lại hoài nghi tương lai của xe chạy hoàn toàn bằng điện (EV), do những hạn chế về quãng đường di chuyển, công nghệ pin và độ bền, nên không mạnh dạn dấn thân vào lĩnh vực này.

Thành công của hãng xe chạy điện Tesla, cùng những tiêu chuẩn khí thải toàn cầu ngày một khắt khe, đã khiến Toyota phải nghiêm túc xem xét lại. Năm ngoái, nhà sản xuất ô tô Nhật Bản này đã có dấu hiệu muốn dấn sâu vào thị trường xe chạy điện.

Tuy nhiên, Toyota vẫn còn nhiều hoài nghi về công nghệ pin. Tập đoàn vẫn đầu tư mạnh vào công nghệ pin nhiên liệu, lĩnh vực mà CEO Elon Musk của Tesla từng nhận xét không giấu diếm là "ngớ ngẩn".

Nhật Minh

Theo FT, Reuters