Tết Đoan Ngọ với ý nghĩa "giết sâu bọ” vẫn sẽ là phong tục đẹp cần được lưu giữ và phát huy

Đã thành thông lệ, cứ dịp Tết Đoan Ngọ 5/5 âm lịch hằng năm, cụ bà Nguyễn Thị Khải lại quây quần cùng con cháu chuẩn bị mâm lễ dâng cúng tổ tiên. Đối với bà Khải, đây sẽ là dịp để giúp con cháu hiểu thêm về một nghi lễ, một phong tục đẹp và ẩm thực truyền thống của người Việt từ xa xưa.

Bà Nguyễn Thị Khải, Phường Quan Triều, TP Thái Nguyên

Bà Nguyễn Thị Khải, Phường Quan Triều, TP Thái Nguyên cho biết: Tết cổ truyền của các cụ ngày xưa là có hương, hoa, quả và để thắp hương các cụ. Sáng mồng 5/5 (âm lịch) là cho các cháu hưởng lộc, sáng dạy tắm rửa xong là giết sâu bọ bằng hoa quả, xong rồi đi lấy các thứ lá về để tắm cho giết hết sâu bọ. Con gái đi lấy chồng phải đến nhà chồng thì đến lúc về ngày mồng 5/5 (âm lịch) là phải tết bố mẹ đẻ bằng 1 đấu đỗ đen và 1kg đường đen.

Ở Việt Nam, người dân còn gọi Tết Đoan Ngọ là "Tết diệt sâu bọ" với nhận thức rằng, trong giai đoạn chuyển mùa, chuyển tiết, dịch bệnh dễ phát sinh, mỗi người đều cần phải phòng trừ. Theo quan niệm của người xưa, trong người thường có sâu bọ, giun sán. Các loài sâu bọ này nếu không bị trừ khử sẽ sinh sôi nảy nở và gây tật bệnh. Bởi vậy, người ta chọn ngày mồng 5/5 (âm lịch) là thời điểm thuận lợi để bài trừ căn nguyên của bệnh tật.

Trong ngày này, nhà ai cũng có bữa cỗ "giết sâu bọ" với hoa quả đầu mùa, bánh trái và đương nhiên không thể thiếu món rượu nếp. Cuộc sống hiện đại ngày càng trở nên hối hả, vài năm trở lại đây, dịch vụ sắp những mâm lễ “diệt sâu bọ” trọn gói như thế này cũng được nhiều người ưa chuộng bởi sự đầy đủ và tiện lợi.

Chị Thái Thị Huyền Trang, Phường Phan Đình Phùng, TP Thái Nguyên

Chị Thái Thị Huyền Trang, phường Phan Đình Phùng, TP Thái Nguyên cho biết: Để chuẩn bị cho một mâm cỗ Tết Đoan ngọ thì mất khá nhiều thời gian, tại vì là trong một mâm cỗ này, thì có rất là nhiều đồ, từ những đồ cổ truyền hay là bánh su xuê, bánh do. Năm nay nhà mình làm thêm bánh gai, mình làm mâm cỗ này cũng được khoảng 1 đến 2 năm nay trở lại đây vì xu hướng ngày càng đông.

Anh Nguyễn Long, Phường Tân Long, TP Thái Nguyên

Anh Nguyễn Long, phường Tân Long, TP Thái Nguyên cho biết: Tôi lựa chọn việc đặt các mâm lễ cũng vài năm nay rồi, do vợ chồng tôi kinh doanh nên cũng rất bận rộn, vì tôi thấy mọi người làm theo mâm lễ rất đầy đủ.

Ngày nay, mặc dù tục lệ cúng gia tiên không còn cầu kỳ nữa, song "Tết giết sâu bọ” vẫn khá phổ biến. Trong nhịp sống hiện đại, Tết Đoan Ngọ với ý nghĩa "giết sâu bọ” vẫn sẽ là phong tục đẹp cần được lưu giữ và phát huy./.