Facebook Twitter youtube Tiktok

Đề tham khảo môn Ngữ Văn: Không thể ghi nhớ kiến thức một cách máy móc

Giáo dục
So với hai lần công bố trước đó, bộ đề thi tham khảo lần này của Bộ GD&ĐT sát nhất với đề thi chính thức, vì vậy, bộ đề thi đã nhận được nhiều phản hồi từ giáo viên THPT trong cả nước.
aa
de tham khao mon ngu van khong the ghi nho kien thuc mot cach may moc

Điều quan trọng là thí sinh cần học đều, nắm những kiến thức bản chất về các tác phẩm văn học (trong giới hạn chương trình thi) và những kĩ năng đọc hiểu, tạo lập văn bản.

Dưới đây là ý kiến của thầy giáo Nguyễn Văn Thư, Sở GD&ĐT Bắc Giang nhận xét về đề thi tham khảo môn Ngữ Văn, môn duy nhất sẽ thi theo hình thực tự luận trong kỳ thi năm nay.

Mạch tư duy không bị gián đoạn

Cũng như đề minh họa và đề thử nghiệm, đề tham khảo lần này vẫn bám sát cấu trúc đề thi THPT quốc gia. Với thời lượng 120 phút, đó là một đề vừa sức và đáp ứng tốt những yêu cầu về định hướng phát triển năng lực, phẩm chất của người học.

Nhìn một cách tổng thể, toàn bộ những vấn đề đặt ra trong đề tham khảo được thu vào hai từ “đam mê” và “khao khát”. Như vậy, mạch tư duy của thí sinh khi viết sẽ không bị gián đoạn hoặc cắt dời mỗi khi chuyển câu. Nghĩa là khi chuyển từ câu này sang câu khác, thí sinh không phải mất nhiều thời gian “khởi động” năng lực tư duy để chuyển sang vấn đề mới.

Phần đọc hiểu có nội dung khuyên người đọc tìm kiếm niềm đam mê; phần văn nghị luận xã hội nêu ý nghĩa của việc tìm ra niềm đam mê và phần nghị luận văn học lại khéo léo lại lồng vào những từ khóa “nông nổi”, “liều lĩnh”, “khao khát” (một phần những biểu hiện của đam mê) để làm duyên cớ cho học sinh nghị luận về nhân vật Tràng trong truyện ngắn Vợ nhặt của Kim Lân.

Tóm lại, nhìn một cách bao quát, tất cả những vấn đề đặt ra trong đề sẽ là những nội dung đối lập với sự vô tâm, vô cảm, thiếu những đam mê lành mạnh - một chứng bệnh của thanh thiếu niên ngày nay.

Đi vào từng phần cụ thể, việc lựa chọn ngữ liệu và đặt câu hỏi, yêu cầu hiện rõ sự dụng công của người ra đề.

Ngữ liệu phần đọc hiểu là một đoạn trích văn nghị luận (gồm hai đoạn văn) đảm bảo tính tiêu biểu của cách thức trình bày đoạn văn; văn phong sáng rõ, trẻ trung, phù hợp cách tiếp nhận của giới trẻ; độ dài hợp lí, phù hợp với tỷ lệ điểm và thời gian thi, thí sinh không phải mất quá nhiều thời gian vào việc đọc.

Về nội dung, đoạn trích phần đọc hiểu bàn về vấn đề vừa mang tính thời đại, vừa có ý nghĩa của muôn đời - tìm kiếm, nuôi dưỡng niềm đam mê. Nghĩa là ngữ liệu phần Đọc hiểu vừa đảm bảo tính khoa học lại vừa đảm bảo tính giáo dục. Đó là quan niệm có ý nghĩa như một “hành trang” để học sinh chuẩn bị bước vào đời.

Các câu hỏi phần đọc hiểu đòi hỏi thí sinh phải vận dụng tổng hợp cả kiến thức Tiếng Việt và kĩ năng đọc hiểu văn bản. Các cấp độ nhận thức từ biết, hiểu, vận dụng được thể hiện một cách tường minh và đảm bảo tính hệ thống, tránh được sự vụn vặt.

Người chấm dễ dàng phân biệt được đâu là tư duy, đâu là “học vẹt”

Câu 1 phần làm văn tạo ra sự hô - ứng chặt chẽ với câu 4 phần đọc hiểu. Nếu câu 4 phần đọc hiểu yêu cầu thí sinh chỉ ra cách thức biến niềm đam mê khám phá những điều kì diệu “thành một phần trong cá tính” thì câu 1, phần làm văn lại yêu cầu thí sinh bày tỏ suy nghĩ về ý nghĩa của việc tìm ra niềm đam mê.

Một câu yêu cầu nêu con đường để tìm kiếm giá trị, một câu yêu cầu nêu ý nghĩa của giá trị - lí do để con người cần tìm kiếm. Vì vậy, vừa đảm bảo tính mở, lại vừa tường minh, tránh được kiểu câu hỏi “đánh đố” đối với thí sinh.

Câu 2 phần làm văn hỏi về vấn đề văn học quen thuộc nhưng lại tránh được lối mòn. Vấn đề nêu trong đề bài không khó nhưng lại chống được lối học vẹt của thí sinh.

Về bản chất, nội dung yêu cầu nêu trong đề bài không quá khác biệt so với một đề bài kiểu dạng “Phân tích nhân vật Tràng trong truyện ngắn Vợ nhặt của Kim Lân”. Tuy nhiên, nếu hỏi như vậy sẽ dẫn đến hiện tượng thí sinh nhớ được những nội dung ôn luyện về nhân vật như thế nào sẽ viết như thế.

Do vậy, câu 2 phần làm văn tuy không đánh đố nhưng lại đảm bảo tính phân hóa cao; không chỉ giúp người chấm phân loại được các mức độ giỏi, khá, trung bình, yếu theo cách phân loại, đánh giá hiện hành mà còn giúp người chấm phân biệt được bài nào viết bằng tư duy học sinh và bài nào chỉ là “diễn lại” những kiến thức được “học thuộc”.

Chẳng hạn, một học sinh trung bình sẽ không biết cách xử lí các thông tin trong đề, coi những thông tin trong đề là duyên cớ để nghị luận về nhân vật Tràng. Nhưng thực chất, hai ý kiến trái ngược về nhân vật vừa có tính định hướng, vừa như những gợi ý để bàn luận, tạo cơ hội cho người viết nêu lên ý kiến, quan điểm của riêng mình. Do đó, đây là câu hỏi mang tính khơi mở cao, đáp ứng được những yêu cầu đánh giá năng lực người học.

Vào thởi điểm kì thi đang đến gần, việc công bố đề tham khảo sẽ giúp các giáo viên dạy khối 12 có thêm rất nhiều gợi ý về hướng xây dựng, biên soạn các đề ôn luyện. Song, đó cũng là một căn cứ để khẳng định rằng, để ôn tập tốt, học sinh không thể học tủ, học vẹt lại càng không thể ghi nhớ kiến thức một cách máy móc. Điều quan trọng là cần học đều, nắm những kiến thức bản chất về các tác phẩm văn học (trong giới hạn chương trình thi) và những kĩ năng đọc hiểu, tạo lập văn bản.

Theo Dân trí

Tin mới hơn

Tác phẩm văn học giúp tìm hiểu kiến thức khoa học như thế nào?

TP Hồ Chí Minh là thành viên "Mạng lưới thành phố học tập toàn cầu"

Ủy ban nhân dân Thành phố Hồ Chí Minh tổ chức “Lễ vinh danh Thành phố Hồ Chí Minh được UNESCO công nhận thành viên mạng lưới thành phố học tập toàn cầu”.
Tác phẩm văn học giúp tìm hiểu kiến thức khoa học như thế nào?

[Infographic] Lịch thi Tốt nghiệp THPT năm 2024

Bộ Giáo dục và Đào tạo vừa ban hành văn bản số 1277 về việc hướng dẫn tổ chức Kỳ thi tốt nghiệp trung học phổ thông năm 2024. Theo đó, Kỳ thi được tổ chức vào các ngày 26, 27, 28, 29/6/2024. Kỳ thi tốt nghiệp THPT 2024 là kỳ thi cuối cùng của lứa học sinh học theo Chương trình giáo dục phổ thông 2006.
Tác phẩm văn học giúp tìm hiểu kiến thức khoa học như thế nào?

Tuyển sinh đại học 2024: Xuất hiện những ngành mới trong trường top đầu

Các trường: Đại học Công nghệ (Đại học Quốc gia Hà Nội), Trường Đại học Y Hà Nội, Học viện Ngân hàng, Học viện Công nghệ Bưu chính viễn thông vừa thông tin mở ngành mới.
Tác phẩm văn học giúp tìm hiểu kiến thức khoa học như thế nào?

Bộ GD-ĐT điều chỉnh quy chế thi Tốt nghiệp Trung học phổ thông năm 2024

Bộ Giáo dục và Đào tạo vừa công bố sửa đổi quy chế thi Tốt nghiệp Trung học phổ thông với nhiều điểm mới như bổ sung vật dụng cấm mang vào phòng thi, bổ sung chứng chỉ ngoại ngữ được miễn thi...
Tác phẩm văn học giúp tìm hiểu kiến thức khoa học như thế nào?

Xét tuyển Đại học 2024: Những ngành học được miễn giảm học phí

Bên cạnh việc lựa chọn ngành nghề theo sở thích, sở trường và nhu cầu việc làm trong tương lai, một trong những vấn đề được các thí sinh, phụ huynh quan tâm là học phí.

Tin bài khác

Trường quân đội đầu tiên xét tuyển bằng điểm thi đánh giá năng lực

Trường quân đội đầu tiên xét tuyển bằng điểm thi đánh giá năng lực

Năm 2024, Học viện Kỹ thuật quân sự sẽ thêm một phương thức tuyển sinh bằng cách lấy kết quả thi đánh giá năng lực của hai đạ học Quốc gia.
Bộ Giáo dục và Đào tạo phê duyệt sách giáo khoa lớp 9, lớp 12 theo chương trình mới

Bộ Giáo dục và Đào tạo phê duyệt sách giáo khoa lớp 9, lớp 12 theo chương trình mới

Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo vừa ký các quyết định phê duyệt sách giáo khoa lớp 9 và lớp 12 theo Chương trình giáo dục phổ thông mới 2018.
Quy định mới về học phí

Quy định mới về học phí

Chính phủ vừa ban hành Nghị định 97/2023/NĐ-CP sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định số 81/2021/NĐ-CP ngày 27/8/2021, quy định về cơ chế thu, quản lý học phí đối với cơ sở giáo dục thuộc hệ thống giáo dục quốc dân và chính sách miễn, giảm học phí, hỗ trợ chi phí học tập; giá dịch vụ trong lĩnh vực giáo dục, đào tạo.
Cả 6 học sinh Hà Nội giành huy chương Olympic khoa học trẻ quốc tế

Cả 6 học sinh Hà Nội giành huy chương Olympic khoa học trẻ quốc tế

6 học sinh Hà Nội tham dự Olympic Khoa học trẻ quốc tế năm 2023 tại Thái Lan đều giành Huy chương, trong đó có 1 Huy chương Bạc và 5 Huy chương Đồng.
Chốt phương án thi tốt nghiệp THPT 2025 với hai môn bắt buộc

Chốt phương án thi tốt nghiệp THPT 2025 với hai môn bắt buộc

Bộ Giáo dục và Đào tạo chốt phương án thi tốt nghiệp THPT 2025. Theo đó, thí sinh phải thi hai môn bắt buộc là Ngữ văn và Toán.
Xem thêm

Đọc nhiều

Cách dịch biển số xe xấu-đẹp tại Việt Nam

Cách dịch biển số xe xấu-đẹp tại Việt Nam

Có rất nhiều cách luận biển số tại Việt Nam, trong đó dựa trên phát âm và giá trị là hai cách phổ biến nhất. Quan niệm xấu, đẹp về biển số tại Việt Nam có ...
Tự soi mình theo Nghị quyết Trung ương 4 để liên hệ, kiểm điểm, khắc phục

Tự soi mình theo Nghị quyết Trung ương 4 để liên hệ, kiểm điểm, khắc phục

Vì sinh mệnh chính trị của Đảng, vì sự nghiệp đẩy mạnh CNH-HĐH đất nước, vì mục tiêu “Dân giàu, nước mạnh, dân chủ, công bằng, văn minh”, các cấp ủy đảng từ Trung ương ...
[Megastory] Phát hiện 11 ca nhiễm COVID-19, Thái Nguyên nâng cao các giải pháp ứng phó

[Megastory] Phát hiện 11 ca nhiễm COVID-19, Thái Nguyên nâng cao các giải pháp ứng phó

Trong 3 ngày qua, Thái Nguyên phát hiện 11 trường hợp dương tính với SARS-CoV-2, gồm 3 trường hợp tại huyện Đồng Hỷ (ngày 31/10, cách ly từ khi trở về Thái Nguyên), 8 trường ...
Khu cách ly tập trung đầu tiên trên địa bàn tỉnh Thái Nguyên sẵn sàng hoạt động

Khu cách ly tập trung đầu tiên trên địa bàn tỉnh Thái Nguyên sẵn sàng hoạt động

Trước tình hình diễn biến phức tạp của dịch bệnh viêm đường hô hấp do chủng mới của virus Corona gây ra,cùng với cả nước, tỉnh Thái Nguyên đã triển khai nhiều giải pháp đồng bộ ...
Thái Nguyên: 99 ca nghi nhiễm Covid-19, ghi nhận 57 ca mắc Covid-19 (ngày 30/11)

Thái Nguyên: 99 ca nghi nhiễm Covid-19, ghi nhận 57 ca mắc Covid-19 (ngày 30/11)

Thái Nguyên công bố 99 ca nhiễm Covid-19 mới, cập nhật sáng 30/11. Tổng số ca mắc Covid-19 lũy tích từ 01/01/2021 đến nay: 410 ca

Clip ngắn

Nghệ An: Khẩn trương truy bắt đối tượng cướp ngân hàng ở thị xã Cửa Lò

Nghệ An: Khẩn trương truy bắt đối tượng cướp ngân hàng ở thị xã Cửa Lò

Bình Thuận: Điều tra vụ một người nước ngoài tử vong trong tư thế hai chân bị trói

Bình Thuận: Điều tra vụ một người nước ngoài tử vong trong tư thế hai chân bị trói

Học sinh tại hơn 30 tỉnh, thành nghỉ Tết từ hôm nay

Học sinh tại hơn 30 tỉnh, thành nghỉ Tết từ hôm nay

Hơn 650 chuyến bay bị chậm giờ ở Tân Sơn Nhất

Hơn 650 chuyến bay bị chậm giờ ở Tân Sơn Nhất

Bỏ xếp loại trên bằng tốt nghiệp trung học cơ sở

Bỏ xếp loại trên bằng tốt nghiệp trung học cơ sở

Xem trên
[Photo] Mùa sen về trên vùng đất đệ nhất danh Trà

[Photo] Mùa sen về trên vùng đất đệ nhất danh Trà

Nhắc đến trà Thái Nguyên nhiều người đam mê ẩm thực trà đã khá quen thuộc với các dòng sản phẩm như: Trà đinh, trà tôm nõn, trà móc câu…Vài năm gần đây có một ...
[Photo] Ấn tượng Khai mạc Mùa du lịch Thái Nguyên 2024

[Photo] Ấn tượng Khai mạc Mùa du lịch Thái Nguyên 2024

Ngày 25/4, tại Khu du lịch Hồ Núi Cốc, tỉnh Thái Nguyên tổ chức Khai mạc Mùa du lịch năm 2024 với chủ đề “Từ trải nghiệm tới trái tim”. Trong chương trình đã diễn ...
[Infographic] Đa dạng hoạt động trong Tuần văn hoá, thể thao, du lịch và Chương trình Khai mạc Mùa du lịch tỉnh Thái Nguyên năm 2024

[Infographic] Đa dạng hoạt động trong Tuần văn hoá, thể thao, du lịch và Chương trình Khai mạc Mùa du lịch tỉnh Thái Nguyên năm 2024

Chương trình Khai mạc Mùa du lịch tỉnh Thái Nguyên năm 2024 với chủ đề “Từ trải nghiệm tới trái tim” sẽ diễn ra vào sáng ngày 25/4 tại Khu du lịch hồ Núi Cốc. ...
[Photo] Đảo Trường Sa Lớn - Thị trấn giữa biển khơi

[Photo] Đảo Trường Sa Lớn - Thị trấn giữa biển khơi

Những ngày đầu tháng 4/2024, đoàn công tác của tỉnh Thái Nguyên có dịp đến thăm, động viên quân và dân huyện đảo Trường Sa trong đó có Đảo Trường Sa lớn. Nằm cách cảng ...
[Photo] Gặp mặt, tri ân chiến sĩ Điện Biên, TNXP, dân công hỏa tuyến, thân nhân liệt sĩ trực tiếp tham gia Chiến dịch Điện Biên Phủ

[Photo] Gặp mặt, tri ân chiến sĩ Điện Biên, TNXP, dân công hỏa tuyến, thân nhân liệt sĩ trực tiếp tham gia Chiến dịch Điện Biên Phủ

Trong không khí toàn Đảng, toàn dân và toàn quân ta tổ chức nhiều hoạt động thiết thực, ý nghĩa hướng về sự kiện 70 năm Chiến thắng lịch sử Điện Biên Phủ (7/5/1954-7/5/2024), ngày ...
[Infographic] Những điều cần biết về cải cách tiền lương trong năm 2024

[Infographic] Những điều cần biết về cải cách tiền lương trong năm 2024

Từ ngày 1/7/2024, sẽ thực hiện cải cách tổng thể chính sách tiền lương theo Nghị quyết số 27-NQ/TW ngày 21/5/2018 của Ban Chấp hành Trung ương. Theo đó, sẽ bỏ mức lương cơ sở, ...
[Infographic] Phương án tổ chức thi và xét công nhận tốt nghiệp THPT từ năm 2025

[Infographic] Phương án tổ chức thi và xét công nhận tốt nghiệp THPT từ năm 2025

Bộ Giáo dục và Đào tạo vừa ban hành quyết định về việc phê duyệt phương án tổ chức kỳ thi và xét công nhận tốt nghiệp THPT từ năm 2025. Theo đó, kể từ ...

Chương trình phát thanh

Thời sự Chuyên mục Phát thanh giao thông Tiếng dân tộc