Đẩy mạnh cổ phần hóa doanh nghiệp Nhà nước giai đoạn 2016-2020

Ảnh: VGP/Lê Anh

Đây là thông tin được Ban Chỉ đạo Đổi mới và phát triển doanh nghiệp đưa ra tại hội nghị về thoái vốn Nhà nước và đăng ký giao dịch, niêm yết trên thị trường chứng khoán, tổ chức ngày 25/10 tại TPHCM.

Theo báo cáo của Ban Chỉ đạo, giai đoạn 2011-2015 cả nước đã sắp xếp được 591 DN, đạt 96% kế hoạch; trong đó, cổ phần hóa (CPH) 499 DN và bộ phận DN, sáp nhập, hợp nhất 48 DN, giải thể 17 DN...

Riêng trong 10 tháng năm 2016, cả nước đã CPH được 48 DNNN và 3 đơn vị sự nghiệp. Như vậy, đã có hơn 4.500 DNNN được CPH, trong đó có một tập đoàn kinh tế, 47 tổng công ty Nhà nước và nhiều DNNN quy mô lớn.

Ông Nguyễn Trọng Dũng, Phó Trưởng ban Ban Chỉ đạo khẳng định, CPH, thoái vốn là chủ trương nhất quán của Đảng và Nhà nước, xuyên suốt qua các giai đoạn; là một trong những nhiệm vụ quan trọng của tái cơ cấu DNNN, là một trong 3 trọng tâm tái cơ cấu nền kinh tế.

Việc CPH một số tập đoàn kinh tế, tổng công ty Nhà nước, DNNN quy mô lớn gắn với bán đấu giá và niêm yết trên thị trường chứng khoán đã cung cấp cho thị trường chứng khoán nhiều sản phẩm hàng hóa chất lượng, tác động mạnh mẽ đến phát triển thị trường vốn. Đồng thời tăng tính công khai, minh bạch và kiểm soát của xã hội với hoạt động của DN.

Đến nay, đã có 411 DN CPH niêm yết cổ phiếu trên sàn chứng khoán; ngoài ra có 207 DN đăng ký giao dịch trên sàn Upcom. Riêng giai đoạn 2011-2015, có 67 DN niêm yết và 128 DN đăng ký giao dịch trên sàn Upcom.

Kết quả tổng hợp từ Bộ Tài Chính về hoạt động của 350 DN sau CPH năm 2015 cho thấy, so với năm trước khi CPH lợi nhuận trước thuế tăng 49%, nộp ngân sách tăng 27%, vốn điều lệ tăng 72%, doanh thu tăng 29%, thu nhập bình quân của người lao động tăng 33%.

Sẽ chỉ còn 190 DN 100% vốn Nhà nước

Ông Dũng cho biết, tính đến tháng 10/2016, cả nước có 718 DN do Nhà nước nắm giữ 100% vốn điều lệ. Tuy nhiên, theo kế hoạch thoái vốn giai đoạn 2016-2020, DN do Nhà nước nắm giữ 100% vốn điều lệ sẽ chỉ còn tập trung trong 12 lĩnh vực trọng yếu như: Đo đạc bản đồ phục vụ quốc phòng, an ninh; truyền tải điện; quản lý kết cấu hạ tầng đường sắt quốc gia; dịch vụ không lưu, dịch vụ tìm kiếm cứu nạn; bưu chính công ích; quản lý khai thác hệ thống công trình thủy lợi; tín dụng chính sách phục vụ phát triển kinh tế-xã hội, bảo đảm an toàn hệ thống ngân hàng, xổ số...

Với những lĩnh vực trên, sẽ chỉ còn 190 DN giữ 100% vốn Nhà nước, trong đó lĩnh vực xổ số 63 DN, xuất bản 13 DN và thủy lợi 87 DN.

Bên cạnh đó, Nhà nước cũng sẽ tiếp tục đẩy mạnh CPH và chỉ nắm giữ từ 65% vốn điều lệ trong các ngành, lĩnh vực như: Quản lý khai thác các dịch vụ hàng không, khai thác khoáng sản quy mô lớn, tài chính ngân hàng (không bao gồm bảo hiểm, chứng khoán, các công ty tài chính, quản lý quỹ). Đồng thời tiếp tục thực hiện sắp xếp, CPH các DNNN ở nhiều lĩnh vực, trong đó Nhà nước chỉ nắm giữ trên 50% đến dưới 65%.

Về thoái vốn khỏi ngành, lĩnh vực, ngành nghề không thuộc lĩnh vực, ngành nghề kinh doanh của các tập đoàn kinh tế, tổng công ty Nhà nước, theo báo cáo của Bộ Tài chính, giai đoạn 2011-2015 dự kiến thoái khoảng 26.000 tỷ đồng; đã thoái được 42% nên còn 58% (khoảng hơn 15.000 tỷ đồng) phải thực hiện thoái giai đoạn 2016-2020.

Liên quan đến vấn đề thoái vốn, ông Nguyễn Hồng Hiển, Phó Tổng giám đốc Tổng Công ty Đầu tư và kinh doanh vốn Nhà nước (SCIC) cho biết, thực hiện chức năng đại diện cổ đông Nhà nước tại DN, tính đến tháng 9/2016, SCIC đã bán vốn thành công tại 928 DN (trong đó bán hết vốn tại 830 DN, bán một phần vốn tại 79 DN và bán quyền mua tại 19 DN) với giá vốn là 6.199 tỷ đồng và thu về 14.675 tỷ đồng, chênh lệch bán vốn thu được gấp 2,5 lần giá vốn (cao hơn mức bình quân cả nước giai đoạn 2011-2015 là 1,48 lần).

Theo ông Hiển, điểm quan trọng giúp cho công tác bán vốn của SCIC mang lại hiệu quả cao là việc nghiên cứu kỹ thị trường và DN để xác định giá khởi điểm hợp lý, lựa chọn thời điểm bán phù hợp, xây dựng và duy trì mạng lưới các nhà đầu tư quan tâm, tổ chức bán công khai minh bạch… Kinh nghiệm bán vốn Nhà nước chuyên nghiệp của SCIC hiện đang được nhiều DNNN, tập đoàn, tổng công ty tham khảo nhằm đẩy nhanh tiến độ tái cơ cấu, CPH và thoái vốn Nhà nước tại DN.

Phó Tổng giám đốc SCIC cũng cho biết, theo chỉ đạo của Chính phủ, SCIC sẽ thực hiện thoái vốn tại 10 DN lớn như Vinamilk, Sabeco, Habeco... trong đó, 9% vốn tại Vinamilk, dự kiến đầu tháng 12 tới sẽ bán. Đối với 9 DN lớn còn lại, SCIC đang lên phương án nhằm đáp ứng nhiều mục tiêu, bên cạnh hiệu quả cao nhất cho vốn Nhà nước, đồng thời tạo điều kiện nâng cao chất lượng quản trị cho DN, tạo động lực cho DN phát triển.

SCIC luôn tuân thủ nguyên tắc công khai minh bạch, đối với các DN niêm yết lớn, cố gắng tránh biến động phức tạp cho thị trường chứng khoán, phù hợp với diễn biến và khả năng hấp thụ của thị trường, chọn thời điểm có lợi nhất cho giá bán./.