Đào tạo gắn với nghiên cứu ứng dụng xây dựng công trình quân sự

PGS, TS, Đại tá Vũ Ngọc Quang, Bí thư Đảng ủy, Phó viện trưởng Viện Kỹ thuật công trình đặc biệt, tự hào khi kể với chúng tôi về các thế hệ giảng viên, nhà khoa học của viện. Đấy là trong những năm ác liệt nhất của cuộc kháng chiến chống Mỹ, cứu nước, nhiều cán bộ giảng viên, học viên của Khoa Công trình quân sự (Viện Kỹ thuật công trình đặc biệt ngày nay) đã xung phong và được bổ sung ra chiến trường khảo sát, nghiên cứu xây dựng công trình quân sự phục vụ chiến đấu và phòng thủ. Kết quả nghiên cứu của viện được ứng dụng trực tiếp vào công tác huấn luyện chuyên ngành công binh, xây dựng công sự, nghi trang ngụy trang, khai thác vũ khí, khí tài và rà phá bom, mìn... Những chuyến đi ấy đã tích lũy kinh nghiệm thực tế để cán bộ, giảng viên ứng dụng vào giảng dạy, đào tạo, gắn nhà trường với chiến trường, giải quyết những vấn đề kỹ thuật phức tạp thực tế đặt ra.

Cán bộ Viện Kỹ thuật công trình đặc biệt chuẩn bị máy trước khi thí nghiệm nén vật liệu phục vụ xây dựng công trình.

Việc gắn đào tạo với nghiên cứu khoa học, đáp ứng nhu cầu của đơn vị từ đó trở thành phương châm xuyên suốt của Viện Kỹ thuật công trình đặc biệt. Tính từ khóa đào tạo đầu tiên (năm 1967) đến nay, viện đã đào tạo hơn 1.900 kỹ sư, 860 thạc sĩ và 47 tiến sĩ ngành xây dựng công trình bổ sung cho quân đội và hàng nghìn kỹ sư ngành xây dựng công trình phục vụ sự nghiệp CNH-HĐH đất nước. Chỉ tính trong 10 năm (2007-2017), viện có 40 đề tài nghiên cứu khoa học của học viên, sinh viên giành giải thưởng Sinh viên nghiên cứu khoa học của Bộ Giáo dục và Đào tạo và Tuổi trẻ sáng tạo trong Quân đội; 11 sinh viên đoạt giải trong các cuộc thi Olympic toàn quốc về cơ học kết cấu và cơ học đất; 14 đề tài đạt Giải thưởng Loa Thành (Giải thưởng dành cho các đồ án tốt nghiệp xuất sắc nhất của sinh viên ngành xây dựng và kiến trúc ở nước ta). Kết quả đó khẳng định chất lượng, uy tín đào tạo của viện ngày càng nâng cao, đứng trong tốp đầu các trung tâm đào tạo ngành xây dựng và kiến trúc cả nước.

Giai đoạn hiện nay, phát huy thế mạnh, viện tập trung nghiên cứu phục vụ xây dựng công trình đáp ứng yêu cầu chiến đấu, phòng thủ, nhất là các công trình bảo vệ biển, đảo. Với đội ngũ cán bộ, giảng viên, nhà khoa học cơ bản trình độ sau đại học, gần 50% là tiến sĩ, 12% là giáo sư, phó giáo sư, bảo đảm để viện làm chủ nhiệm và tham gia nhiều chương trình, dự án khoa học và công nghệ (KHCN) trọng điểm của Nhà nước và quân đội. Hiện nay, viện chủ trì 3 đề tài cấp quốc gia, 6 đề tài cấp Bộ Quốc phòng và Bộ Xây dựng, 15 đề tài cấp học viện. Riêng năm học 2016-2017, cán bộ, giảng viên của viện có 102 bài báo khoa học đăng trên các tạp chí và tuyển tập hội nghị chuyên ngành toàn quốc và quốc tế. Kết quả nghiên cứu KHCN của viện được ứng dụng phục vụ trực tiếp nhiệm vụ xây dựng công trình quân sự, quốc phòng. Viện còn tổ chức nghiên cứu vật liệu mới phục vụ xây dựng công trình, các giải pháp bảo vệ, nâng cao chất lượng, độ bền các công trình phòng thủ. Quá trình triển khai các chương trình, đề tài KHCN cấp Nhà nước, cấp Bộ được viện định hướng gắn với đào tạo, phát triển đề tài nghiên cứu sinh tiến sĩ.

Phục vụ đào tạo và nghiên cứu khoa học, những năm qua, viện được trên đầu tư xây dựng các phòng thí nghiệm chuyên ngành với trang thiết bị tiên tiến. Trong đó có các phòng thí nghiệm: Công trình đặc biệt, địa kỹ thuật, cầu đường, môi trường... Từ năm 2013, viện đăng ký xây dựng và hoàn thành phòng thí nghiệm được đánh dấu LAS số 1035 để thực hiện một số thí nghiệm kiểm định chất lượng công trình. Nhờ xây dựng được cơ sở vật chất, tiềm lực KHCN mạnh, viện tổ chức các hoạt động tư vấn xây dựng và dịch vụ KHCN có chất lượng cao. Nhiều dự án của Nhà nước và Bộ Quốc phòng do viện chủ trì và tham gia tư vấn đạt hiệu quả thiết thực.

Kết quả xuất sắc trong đào tạo, nghiên cứu KHCN giúp Viện Kỹ thuật công trình đặc biệt trở thành một trong những viện đầu ngành về xây dựng công trình. 3 năm liên tục (2014-2016), viện được Thủ tướng Chính phủ tặng Cờ thi đua. Năm 2017, đúng dịp kỷ niệm 50 năm ngày truyền thống, viện được Chủ tịch nước tặng thưởng Huân chương Bảo vệ Tổ quốc hạng Nhì./.