Dân tố doanh nghiệp lén chôn chất thải nguy hại

Việc làm này của Chi nhánh Hồng Lam - Công ty trách nhiệm hữu hạn Tân Hồng Lam (Công ty Tân Hồng Lam) khiến hàng trăm hộ dân sống ở ấp Bùng Binh, xã Hưng Thuận, huyện Trảng Bàng, tỉnh Tây Ninh rất bức xúc. Dù đã nhiều lần tố cáo đến chính quyền địa phương, cũng như phản ánh tại các buổi tiếp xúc cử tri, nhưng tình trạng ô nhiễm chẳng những không được giải quyết dứt điểm mà ngày càng thêm trầm trọng.

Ông Nguyễn Văn Triển, 57 tuổi, ngụ ấp Bùng Binh, cho biết, do có đất canh tác giáp ranh với Công ty Tân Hồng Lam nên mọi hoạt động của công ty gần như tai nghe, mắt thấy; có lần tận mắt thấy những công nhân của Công ty Tân Hồng Lam chuyển tải những bồn chứa chất thải lạ có mùi nồng nặc, khó chịu đem đổ ra hầm phía sau bờ rau của công ty. Có lần một công nhân đã bị té xỉu tại chỗ khi hít phải khí độc của chất thải trên, nên người dân ở đây nghi ngờ đây là chất độc hại. “Tại buổi tiếp xúc cử tri ấp Bùng Binh vừa qua, đại diện Công ty Tân Hồng Lam còn thẳng thừng trả lời gọn với người dân có sự chứng kiến của các ban, ngành UBND xã Hưng Thuận rằng, chất thải độc hại ở các khu công nghiệp không đem về đây thì biết xử lý ở đâu, nhưng biên bản lại không được ghi nhận. Người dân đi họp về bất bình, vì như vậy là quá coi thường người dân", ông Triển bức xúc kể lại. Bà Dương Thị Đào, 59 tuổi, tổ trưởng tổ dân cư tự quản số 18, ấp Bùng Binh, cho biết: Công ty Tân Hồng Lam được thành lập từ năm 2002 đến nay, trong đó 9 năm đầu, bà con ở đây nhận thấy làm ăn rất nghiêm túc, nhưng khoảng 4 năm gần đây thì có dấu hiệu bất thường. Cụ thể, người dân thường thấy Công ty Tân Hồng Lam có xe vận chuyển lén lút chất thải có mùi hôi tanh từ nơi khác đến (thường từ 0 - 2 giờ sáng hoặc 12 giờ trưa) nhập vào công ty. Cũng theo bà Đào, có lần vào buổi trưa đã tận mắt chứng kiến nhân viên Công ty Tân Hồng Lam cho xe chở vào những thùng nhựa chứa chất lỏng có mùi hôi khó chịu nên đã dùng điện thoại định chụp hình lại, nhưng đã bị nhân viên Công ty Tân Hồng Lam hăm dọa đập điện thoại, sợ sinh ra chuyện nên đành thôi. Nhưng vì sức khỏe của bà con, cũng như người thân ở ấp Bùng Binh nên bà quyết đứng ra làm rõ sự tình, bất chấp hậu quả có thể sẽ bị trả thù cá nhân. Thâm nhập thực tế vào khuôn viên của Công ty Tân Hồng Lam, chúng tôi mới thấu hiểu hết được những lý do vì sao người dân ở đây quyết liệt phản ứng hoạt động của công ty này. Với khuôn viên khá rộng (khoảng 2 ha), được chia làm hai khu vực, gồm dãy văn phòng và khu sản xuất. Bước chân đến khu vực sản xuất, xộc ngay vào mũi là mùi hôi rất nặng và một khoảng sân rộng đổ đầy những đống chất thải (để lộ thiên không có mái che) có màu đen sẫm và bốc mùi hôi thối. Tiến sâu vào trong là hai ao lớn (được đào tự nhiên, không có thành vách và cũng không có phủ bạc đáy) chứa đầy nước thải đen ngòm, có mùi hôi tanh nồng nặc. Ông Phan Văn Chẩn, 52 tuổi, ngụ ấp Bùng Binh, cho biết, vì sự sống của con cháu nên ông sẽ phản đối Công ty Tân Hồng Lam cho đến cùng, quyết tâm giữ mạch nước ngầm được trong sạch, không bị ô nhiễm. Còn theo ông Nguyễn Văn Triển, nếu như các cơ quan chức năng không giải quyết ổn thỏa buộc Công ty Tân Hồng Lam xử lý triệt để chất thải nguy hại dưới đáy ao thì người dân ở đây chọn cách chống trả bằng vũ lực với công ty này, chứ không thể im lặng hay chuyển nhà đi nơi khác được. Phản hồi về những tố cáo của người dân, ông Phan Văn Tuấn, Chủ tịch UNBD xã Hưng Thuận, huyện Trảng Bàng, tỉnh Tây Ninh đã theo chân phóng viên đến thực tế tại khôn viên Công ty Tân Hồng Lam để thị sát và xác nhận việc phản ánh của người dân là có thật: Chất thải, nước thải bỏ tràn lan lộ thiên và có mùi hôi khó chịu. Quan điểm của UBND xã là không bao che công ty. Cũng theo ông Tuấn, cuối năm 2015, đầu năm 2016, theo phản ánh của người dân, Sở Tài nguyên và Môi trường tỉnh Tây Ninh có phối hợp với phòng tài nguyên huyện Trảng Bàng và UBND xã Hưng Thuận tiến hành kiểm tra, lấy mẫu, kết luận nói chung mức độ ô nhiễm cũng chưa vượt quá mức độ cho phép. Thế nhưng, theo ông Nguyễn Đình Xuân, Giám đốc Sở Tài nguyên và Môi trường tỉnh Tây Ninh thì cuối năm 2015, Công ty Tân Hồng Lam đã từng bị Sở Tài nguyên và Môi trường xử phạt vi phạm hành chính một lần, vì không có biện pháp xử lý về bảo vệ môi trường. Ông Xuân khẳng định, nếu lần này công ty còn dấu hiệu tái phạm thì quyết sẽ xử lý nặng tay, có khả năng sẽ đình chỉ hoạt động. Cụ thể sẽ có đoàn xuống lấy mẫu nước trong ao và các bã bùn tập kết, đồng thời lấy mẫu nước ngầm xung quanh của người dân và sẽ kiểm tra nguồn gốc của chất thải tại nguồn để kiểm tra có chất nguy hại hay không, để có hướng xử lý phù hợp. Ông Xuân cũng cho biết, nếu phơi chất thải ngoài trời không có che chắn khi mưa xuống thì một lượng nước sẽ rỉ ra, nếu không xử lý thì đây là vấn đề nghiêm trọng và kể cả cách xử lý cho chất thải lỏng xuống ao tự thấm. Chính quyền UBND xã Hưng Thuận đã lơ là, không theo sâu sát vụ việc nên trong suốt 1 năm vừa qua, Sở Tài nguyên và Môi trường không có nhận được bất cứ phản ánh nào từ UBND xã. Ông Xuân cũng nhận khuyết điểm của Sở Tài nguyên và Môi trường là chưa làm tròn hết trách nhiệm, đã buông lỏng, vì lẽ ra khi xử phạt xong thì phải quay lại hậu kiểm nhiều lần để giám sát quy trình khắc phục của công ty, nhưng trong trường hợp này, từ ngày xử phạt đến nay, cơ quan chức năng đã không quay lại hậu kiểm. "Vấn đề này chúng tôi sẽ có kiểm điểm trách nhiệm đến từng cá nhân có liên quan", Giám đốc Sở Tài nguyên và Môi trường tỉnh Tây Ninh cam kết.