Ngày 30/10, Quốc hội dành trọn một ngày để thảo luận ở hội trường về việc thực hiện chính sách, pháp luật về cải cách tổ chức bộ máy hành chính nhà nước giai đoạn 2011-2016.

Đại biểu Phùng Đức Tiến (đoàn Hà Nam) đánh giá, với hơn 2 triệu cán bộ công chức, viên chức trong số 8 triệu người ăn lương, hàng năm ngân sách phải chi lượng tiền lớn để trả lương nhưng hiệu quả làm việc lại chưa cao. Thế nhưng, việc tinh giản biên chế cũng không đạt mục tiêu, bằng chứng là năm 2016 tổng biên chế tăng gần 4,8% so với 2011.

Đại biểu Phùng Đức Tiến (đoàn Hà Nam)

Cũng chính bộ máy còn cồng kềnh mà đại biểu Nguyễn Minh Sơn (đoàn Tiền Giang) lo ngại ngân sách dù có là “nồi cơm Thạch Sanh” cũng khó bao bọc nổi. Theo đại biểu, không đơn thuần tăng đầu mối là tăng biên chế, hay nhập tổ chức sẽ giúp giảm người ăn lương, mà việc tách hay nhập phải phụ thuộc vào tình hình thực tế. Vấn đề là tính toán tổng thể để tinh giản biên chế, thu gọn bộ máy với tinh thần không khoan nhượng.

Còn đại biểu Tô Văn Tám (đoàn Kon Tum) thì ví von, biên chế như "hình phễu", đầu vào to và đầu ra nhỏ; ở Trung ương giảm thì dưới tăng, nghĩa là “bóp trên phình dưới”. Ông cho rằng, chưa có câu trả lời thoả đáng rằng có bao nhiêu phần trăm cán bộ chưa hoàn thành nhiệm vụ thì sẽ khó tinh giản đúng đối tượng.

Đại biểu Phạm Văn Hoà (đoàn Đồng Tháp) thì lưu ý, tinh giản biên chế là đụng đến con người nên rất khó khăn nên dễ bị phản ứng, do vậy, tinh giản biên chế nên bắt đầu bằng thiết kế lại hệ thống chính trị, đối với các nhiệm vụ nhà nước không cần thiết thực hiện thì đẩy mạnh xã hội hoá.

Vị đại biểu tỉnh Đồng Tháp cũng đề xuất nghiên cứu hợp nhất các tỉnh có ít đơn vị hành chính trực thuộc (huyện, xã), quy mô dân số thấp vì hiện một số tỉnh chỉ có khoảng 700.000 dân, thậm chí dưới 500.000, ít hơn một quận của TP HCM.

Ông cũng đề nghị không thí điểm mà thực hiện luôn việc Bí thư cấp ủy xã đồng thời là Chủ tịch UBND thống nhất trong cả nước, có chế độ phụ cấp hợp lý hơn. Như vậy tức là trao quyền mạnh hơn về đánh giá, quản lý cán bộ cho người đứng đầu.

Đại biểu Nguyễn Hữu Cầu

Cũng nhắc đến tính cồng kềnh của bộ máy, đại biểu Nguyễn Hữu Cầu - (đoàn Nghệ An) cho rằng, Đoàn giám sát nhiều lần đề cập đến tình trạng "bộ máy bên trong các bộ ngành nhiều tầng nấc trung gian; tình trạng bộ trong bộ"; đồng thời đề xuất "giảm cấp trung gian". Tuy nhiên, cấp trung gian là cấp nào thì báo cáo của Đoàn giám sát chưa làm rõ.

Theo ông, đã đến lúc Quốc hội cần chỉ rõ cấp trung gian ở đây chính là Tổng cục, cục, vụ, chi cục, rồi trong bộ máy các đơn vị này lại có văn phòng cấp cục, vụ...

"Đây là việc làm khó, nhạy cảm, khó cào bằng vì mỗi cơ quan có đặc điểm riêng nhưng không thể để nhiều như hiện nay”, đại biểu Nguyễn Hữu Cầu nói.

Chỉ ra nguyên nhân của việc tinh giản biên chế chưa đạt kết quả cao, đại biểu Phạm Viết Lượng (đoàn Bình Phước) cho rằng nguyên nhân vẫn do người đứng đầu buông lỏng lãnh đạo, chưa quyết liệt thực hiện, kỷ luật công vụ chưa nghiêm... Vì thế, đại biểu này đề nghị khẩn trương rà soát quy định về tổ chức các bộ ngành, giảm cấp trung gian, giảm đầu mối, biên chế; kiên quyết sắp xếp lại, giải thể các đơn vị hoạt động không hiệu quả, hợp nhất các cơ quan có nhiệm vụ tương đồng; tăng tính minh bạch trong hoạt động của cơ quan nhà nước; kiểm điểm, xử lý nghiêm các sai phạm, công khai kết quả xử lý để nhân dân giám sát.../.