Bác sĩ khuyến cáo không sử dụng kinh nghiệm dân gian để chữa rắn cắn

Theo Ths. BS. Nguyễn Trung Nguyên, Phụ trách Trung tâm Chống độc Bệnh viện Bạch Mai mùa hè đến cũng là mùa rắn sinh sôi, phát triển. Cho nên, gần 1 tháng nay, hầu như ngày nào cũng có bệnh nhân bị rắn cắn nhập viện. Hiện Trung tâm Chống độc Bệnh viện Bạch Mai đang điều trị cho 6 ca bị rắn độc cắn. Trong số đó có 2 trường hợp bị nặng, phải thở máy.

Nhiều bệnh nhân bị rắn độc cắn điều trị tốn kém vì không có BHYT Cụ thể: bệnh nhân Lại Văn H. (46 tuổi, ở Đăng Ninh, Nam Định) bị rắn cặp nia cắn đã điều trị tại Trung tâm Chống độc hơn 1 tháng nay.

1 BN đang điều trị tại BV Bạch Mai

Bệnh nhân (BN) vào viện trong tình trạng nặng, chi phí điều trị tốn kém nhưng lại không có BHYT. Nhiều lần, gia đình đã có ý định xin cho BN về. Tuy nhiên, nhận thấy BN vẫn còn cơ hội sống nên các thầy thuốc đã động viên gia đình để BN lại điều trị. Với nỗ lực của gia đình, tập thể các thầy thuốc Trung tâm Chống độc, sự chung tay chia sẻ của các nhà hảo tâm thông qua Phòng Công tác xã hội, đến nay, BN đã tỉnh táo, đã rút máy thở và đang tiến triển tốt.

BS Nguyễn Trung Nguyên cho biết, ở Việt Nam rắn độc cắn là một trong những tai nạn thương tích phổ biến. Tại Trung tâm Chống độc, rắn cắn là một trong những ngộ độc hàng đầu, đặc biệt xảy ra nhiều nhất từ tháng 4 đến tháng 11 – mùa sinh sôi, phát triển của rắn độc.

BS Nguyên khuyến cáo, hiện Việt Nam có rất nhiều loại rắn độc và mỗi loại lại có cơ chế gây độc khác nhau nên tùy theo loại rắn độc mà chúng tay có biện pháp sơ cứu cũng như hướng điều trị khác nhau.

BS Nguyên nhấn mạnh, sai lầm lớn nhất của những bệnh nhân khi bị rắn cắn là cứ loay hoay ở nhà áp dụng kinh nghiệm dân gian để sơ cứu, chỉ đến khi có các biểu hiện của suy hô hấp (tím tái, co cơ, khó thở…) sau đó mới đưa bệnh nhân đến các cơ sở y tế.

“Sau khi bị rắn độc cắn, người nhà cần nhanh chóng sơ cứu đúng cách với mục đích làm cho nọc độc của rắn từ vết cắn xâm nhập vào trong cơ thể chậm hơn và ít hơn, sau đó nhanh chóng đưa bệnh nhân đến cơ sở y tế có điều kiện điều trị thực sự (ví dụ cấp cứu hô hấp, tim mạch tốt hoặc có huyết thanh kháng nọc rắn đặc hiệu) để được xử lý kịp thời”- BS Nguyên nói.

Các cách sơ cứu khi bị rắn cắn:

- Động viên bệnh nhân yên tâm, đỡ lo lắng;

- Không để bệnh nhân tự đi lại

- Bất động chân, tay bị rắn cắn bằng nẹp (vì vận động làm cho nọc độc xâm nhập vào trong cơ thể nhanh hơn);

- Áp dụng biện pháp băng ép bất động với một số loại rắn hổ (rắn cạp nong, cạp nia, hổ mang chúa, rắn biển và một số giống rắn hổ mang thường;

- Vận chuyển bệnh nhân bằng phương tiện đến cơ sở y tế đồng thời duy trì băng ép, bất động;

- Nếu bệnh nhân khó thở, người nhà nên hô hấp nhân tạo (hà hơi thổi ngạt hoặc bằng phương tiện y tế có tại chỗ như bóp bóng, máy thở xách tay,..).

Các chuyên gia chống độc cũng khuyến cáo người dân không sử dụng các biện pháp sau: Cố gắng hút nọc độc của rắn; Trích, rạch, châm, chọc tại vùng vết cắn; Gây điện giật, chườm đá, sử dụng “hòn đá chữa rắn cắn”; Sử dụng các loại thuốc dân gian, cổ truyền, chữa bằng mẹo; Cố gắng bắt hoặc giết rắn…..bởi tất cả các biện pháp trên đều không mang lại hiệu quả mong muốn và chưa có cơ sở khoa học chứng minh.

Các bạn có thể áp dụng các biện pháp sau để giúp giảm nguy cơ bị rắn cắn: Biết về loại rắn trong vùng, biết khu vực rắn thích sống hoặc ẩn nấp; Đặc biệt cảnh giác với rắn sau các cơn mưa; Cố gắng đi ủng, dày cao cổ và quần dài, Không nằm ngủ trực tiếp trên nền đất; Không để trẻ em chơi gần khu vực có rắn…

BS Nguyên cho biết: Điều trị rắn độc cắn phải dài ngày và chi phí khá tốn kém, trung bình khoảng từ 300 - 500 triệu đồng, đó là số tiền không hề nhỏ với cả những người không nghèo nhưng nếu tham gia BHYT người bệnh sẽ được hỗ trợ chi trả tối thiểu tới 80%.

Chưa kể rủi ro và các vấn đề sức khỏe khác có thể đến bất kỳ lúc nào với tất cả mọi người, đặc biệt là người lao động trực tiếp. Vì vậy, BS Nguyên khuyên tham gia BHYT hàng năm sẽ là cứu cánh đắc lực đối với chúng ta, mọi người đừng vì chủ quan hay tiếc mấy trăm mỗi năm để rồi khi lâm bệnh lại hối tiếc và đôi khi phải từ chối điều trị cho bản thân hay người thân chỉ vì không đủ tiền chi trả./.