75% người thu gom rác tại TPHCM không có thẻ Bảo hiểm Y tế

Đó là một trong những thông tin đưa ra tại Hội thảo công bố kết quả nghiên cứu và khởi động dự án an sinh xã hội, an toàn vệ sinh lao động của người thu gom rác dân lập trên địa bàn TPHCM, do Viện Khoa học xã hội vùng Nam Bộ tổ chức sáng 4/10.

Hầu hết những người thu gom rác dân lập làm việc gần như liên tục và tổng số giờ làm việc trong tuần cao hơn so với Luật Lao động.

Báo cáo nghiên cứu tại hội thảo cho thấy hơn 61,7% trường hợp làm rác tại TPHCM là người nhập cư, trong đó đa phần là cư dân thuộc vùng Tây Nam Bộ chiếm hơn một nửa lực lượng.

Hầu hết những người thu gom rác làm việc gần như liên tục và tổng số giờ làm việc trong tuần cao hơn so với Luật Lao động, mỗi ngày trung bình hơn 9 giờ, đặc biệt nhóm người làm công ăn lương làm việc nhiều hơn khoảng 1,3 giờ/ngày so với chủ đường dây rác.

Với thời gian làm việc liên tục như vậy nhưng thu nhập trung bình của người thu gom rác dân lập chỉ gần 4.485.000 đồng/người/tháng, trong đó nhóm chủ thu gom rác có mức cao gấp 1,5 lần người làm công ăn lương.

So với mức lương tối thiểu thì 34,6% số người làm rác có thu nhập trung bình ở nhóm thấp nhất chưa đạt được mức lương tối thiểu vùng năm 2017. Tuy nhiên, nhiều người lựa chọn tiếp tục nghề thu gom rác dân lập vì có khoản bổ trợ từ việc nhặt và bán ve chai, phế liệu.

Nhờ vào khoản thu nhập phụ thêm này, mỗi tháng thu nhập tăng lên khoảng gần 6,5 triệu đồng/người.

Nhóm nghiên cứu cũng chỉ ra, những người làm công thu gom rác bị bệnh khớp chiếm tỉ lệ rất cao với 72,6%, bên cạnh đó là bệnh sốt xuất huyết, cảm cúm, da liễu…nhưng không được khám sức khỏe tổng quát, kiểm tra định kỳ hàng năm.

Đặc biệt, có 75% người làm công ăn lương thu gom rác không có thẻ BHYT, trong đó lý do được đưa ra là do không có tiền, không có sổ tạm trú… Trong quá trình thu gom rác, họ thường xuyên bị chảy máu tay chân, bên cạnh đó là tai nạn giao thông và bị trúng gió độc.

Nhiều trường hợp tai nạn để lại tỉ lệ tổn thương khá lớn nhưng không được trợ giúp, hỗ trợ. Hầu hết người thu gom rác không có bảo hiểm tai nạn, không biết về làm các thủ tục mua bảo hiểm tai nạn và không được truyền thông về vấn đề này.

Bà Nguyễn Thị Minh Châu, Phó Giám đốc Trung tâm Tư vấn Phát triển, Viện Khoa học xã hội vùng Nam Bộ cho biết: “Phải tìm biện pháp để khi kết thúc dự án, có thể không đạt được 100% nhưng một tỉ lệ khá lớn sẽ có BHYT, Bảo hiểm tai nạn. Tổ chức các hoạt động nhắm đến vấn đề chủ yếu là tập huấn, truyền thông, nâng cao nhận thức và xây dựng các nhóm hỗ trợ với nhau, từ những người thu gom rác hình thức những người chủ chốt”./.